Akreditif esas olarak dış ticaret veya ithalat/ihracat işlerinde kullanılır. Akreditifler, bayiler ve satıcılar için özel gereksinimler, avantajlar ve dezavantajlar doğurur. Akreditiflerin doğası çok karmaşık olabilir. Akreditif, bir banka ile müşteri arasında, bankanın belirli belgelerin teslimi üzerine lehtara ödeme yapmakla yükümlü olduğu bir sözleşmedir. Akreditifi veren banka (akreditifi açan), müşterisi (akreditifi sipariş eden) ve alacaklı ve bankası akreditiflere dahil olur. Örneğin dış ticarette, ithalatçı (yani ödeme yapmakla yükümlü olan) bankası ile akreditifi açan kişidir. Belgesel kredi biçimi genellikle seçilir. İthalatçı, teslimatın mutabık kalınan gereklilikleri karşıladığının kanıtı olarak ihracatçıdan belgeler talep eder. İhracatçının bu belgeleri bankasına ibraz etmesi ve akreditifteki sözleşmeleri yerine getirmesi durumunda ithalatçının bankası ödemeyi ihracatçıya yapar.
Akreditifin Avantajları Dezavantajları
Yukarıdaki tanım, hem ithalatçı hem de ihracatçı için avantajlar sağlamaktadır. Her ikisi de ticaretin ilgili bankalar tarafından ulusal sınırların ötesinde güvence altına alındığından emin olabilir. İhracatçı, teslimat için kendisine ödeme yapılacağına dair büyük bir güvence alır. Ayrıca akreditif, paranın doğrudan ithalatçıdan değil bankadan tahsil edilmesini sağlar. İthalatçı ise, akreditifte mutabık kalınan tüm şartlar yerine getirilinceye kadar ihracatçıya ödeme yapılmayacağının güvencesine sahiptir. Akreditif, ithalatçı tarafından değil, bankası tarafından verilen bir ödeme taahhüdüdür. Bu, ihracatçının parasını alacağı güvencesini büyük ölçüde artırır. Akreditifin dezavantajları, artan idari çaba ve bankalar için ödenmesi gereken ücretlerdir. Ücretlerin miktarı ilgili bankaya bağlıdır ve genellikle toplam akreditif tutarının yaklaşık yüzde üçü kadardır. Akreditif bedelinin alıcı ve satıcı arasında paylaşılması mümkündür. Sonuçta, her ikisi de işlerinin ek güvenliğinden yararlanır. Banka ile akreditif açılmadan önce ithalatçı ile ihracatçı arasında bir satış sözleşmesi yapılması gerekir. Ödeme şekli konusunda her iki taraf da bir ikilemle karşı karşıyadır. İhracatçı, malın tesliminden sonra ödeme yapılmaması nedeniyle herhangi bir maddi zarara uğramayacağından emin olduğu için peşin ödemeyi tercih eder; Ancak ithalatçı, ödemeyi yapmadan önce malların gereksinimleri karşıladığından emin olmak için hesaba ödemeyi tercih eder. Bu açmaza çözüm olarak akreditif kullanılmaktadır. İthalatçı, ödemesini almak için ihracatçının hangi belgeleri ibraz etmesi gerektiğini belirten vesikalık bir akreditifi bankasına açar. Çoğu durumda, bunlar fatura, malların tanımını içeren bir teslimat notu ve posta ücreti kanıtıdır. İhracatçı malları gönderir ve belgeleri bankasına teslim eder. Orada kontrol edilir ve ithalatçının bankasına iletilir. Belgelerin akreditifteki şartlara uygun olması durumunda amir banka ödemeyi başlatır
Akreditif Maliyeti
Banka ithalatçı ve ihracatçı arasında aracılık yaptığından ve belgelerin kontrol edilmesiyle ilgili çalışmalar arttığından ve ödeme yapmama riski bulunduğundan, banka bunun için kredi mektubu ücretleri ve komisyonları şeklinde tazmin edilebilir. Her ikisi için de daha fazla güvenlik olduğundan, uygulamada ithalatçı ve ihracatçı genellikle bu maliyetleri paylaşır. Çoğu banka, malların toplam değeri arttıkça azalan kademeli ücretlere sahiptir. Genellikle bir asgari oran vardır, bu nedenle akreditifler yalnızca daha yüksek mal değerleri için gerçekten değerlidir. Burada farklı bankalardan gelen teklifleri önceden karşılaştırmalı ve ihracatçı ile maliyet paylaşımı hakkında konuşmalısınız.
Akreditif ve Tahsilat Arasındaki Fark
Bu maddede anlatılan vesikalık krediye ek olarak, bir de belgesel tahsilat vardır. Banka için daha az çaba ve risk içerdiğinden daha ucuzdur. Ancak belge toplamanın özellikle ihracatçı açısından dezavantajları vardır. Borç tahsilatı durumunda, ihracatçı malları sevk ettikten sonra gerekli belgeleri bankasına ibraz eder ve daha sonra bunları ithalatçının bankasına iletir. Belgeler yalnızca eksiksizlik açısından kontrol edilir, doğruluk açısından kontrol edilmez. Ayrıca ithalatçının bankası ödeme yapmayı taahhüt etmez, bu da en kötü durumda ihracatçının herhangi bir ödeme almayacağı anlamına gelir. Tahsilat söz konusu olduğunda ihracatçı daha kötü durumda. Bu ödeme türü, yalnızca güven temeli yeterince yüksekse ve ithalatçının ülkesindeki siyasi ve ekonomik durum düşük riskli ticarete izin veriyorsa seçilmelidir.
Akreditif Açma
Ticaret şirketleri, bir akreditifi işlemek için görevlendirilen bankanın (yazı bankası), belgelerin atıfta bulunduğu mallar, hizmetler veya performansla değil, yalnızca belgelerle ilgilendiğini içselleştirmelidir. Belge katılığı ilkesi geçerlidir. Bu, bankaların eldeki belgelerin krediye uygun olup olmadığını titizlikle kontrol etmek zorunda oldukları anlamına gelir. Belgelerin akreditif şartlarına, uluslararası bankacılık uygulama standardına uygun olması durumunda durum böyledir
