Sıtma nedir ve sıtma nasıl geçer yüzyıllar boyunca bulaşıcı hastalıkla uğraşan ve çare arayan insanlık için merak edilen ve üzerinde durulup araştırma yapılan konular arasında yer almıştır. Günümüz ve geçtiğimiz yıllarda dahi milyonlarca kişinin enfekte olmasına hatta ölümüne bile neden olmuştur. Yaygın olarak tropikal bölgelerde rastlanan sıtma genellikle Afrika’da görülmekte ve ciddi tehdit oluşturmaktadır. Ancak ülkemizde bakanlıklar tarafından alınan önlemler doğrultusunda 2010 yılından günümüze kadar sıtma vakası görülmemiştir. Ülkemizde meydana gelen vakaların çoğunluğu ise yurtdışı kaynaklı olduğu gözlenmiştir. Sıtmanın en büyük risk grubunu oluşturan çocuklar olmakla birlikte yaş aralığı beş ve altı yaş grubudur.
Sıtma nedir sorusunun en bilindik ve açık cevabı ise, sıtma genellikle tek hücreli canlılar tarafından bulaşır bu ise anofel cinsi sivrisinektir. Sivrisinekler taşıdığı paraziti insan vücudunu ısırarak, insana enfeksiyon geçirtip hastalığa neden olmasıdır. Sıtma bulaşıcı bir hastalık olmasıyla beraber insandan insana sanılanın aksine doğrudan temasla veya cinsel yolla bulaşmamaktadır. İnsandan insana olan bulaşmalar nadir de olsa genellikle kan nakli v enfekte şırınga yoluyla bulaşmaktadır ayrıca hamilelikte de anneden bebeğe bulaştığı görülmüştür. Tedavi edilmeyen sıtma ölümcül olabileceği gibi kişide yaygın olarak titreme ve ateşe neden olmaktadır. Sıtma belirtileri ise genellikle on ila dört hafta arasında kendini göstermekte olup bazı durumlarda ise yedi gün içerisinde ortaya çıkmaktadır.
Sıtma Nasıl Geçer?
Sıtma nasıl geçer ve sıtmanın tedavi yöntemlerinden en bilindik ve koruyucu yöntem elbette ki aşıdır ancak aşı günümüzde bu hastalık için üretilmemektedir en büyük nedeni ise sıtmanın yapısının ve gelişim sürecinin karmaşık olmasıdır. Sıtma için en uygun tedavi yapılan testler sonucunda uzman tıp hekimi tarafından verilecek olan ilaç tedavisidir. Sıtma ilaçları sıtmanın geçmesi ve tedavisinde oldukça etkili olmakla birlikte günümüzde iki yaş altı çocuklar için geliştirilmiş aşı büyük oranda tedavi sağlamaktadır. Ateşli ve tehlikeli bir hastalık olan sıtmada erken tanı ve tedavi büyük önem taşımaktadır her hastalık gibi sıtmada da erken tanı alıp uzman hekim tarafından tedavi edilmek önem taşımaktadır.
Sıtmadan Korunma Yolları Nelerdir?
Ateşli ve kan yoluyla da bulaşan sıtmadan korunma yolları nelerdir hastalığın nasıl engellenip de seyrini değiştirileceği merak edilmekte ve önlem alınması gereken konular arasında yer almaktadır. Sıtmanın yaygın olduğu, tropikal ve endemik bölgelerde belirli aralıklarla test yapılmalıdır ve sıtma belirlenen kişilere tedavi uygulanmalıdır. Özellikle sıtmanın yaygın olarak görüldüğü bölgelere seyahat eden kişilere tablet pirimetamin verilmesi önemle gerekmektedir. Göl veya havuzların dalgalandırılmasıyla su birikintilerindeki larvaların kurutulması yaşamaları için elverişsiz hale getirilmesi gerekmektedir ayrıca pirinç tarımı yapılan bölgelerde nehir yataklarında gerekli düzenlemeler yapılmalı ve pirinç ekim ve tarımı bilimsel yöntemler kullanılarak yapılmalıdır. Su birikintilerinde ise larvaların oluşumunu engellemek için larva yiyen balıklar yetiştirilmelidir sıtmadan korunma yolları ve sıtmayı önleyici destek sağlanacaktır.
Sıtma Belirtileri Nelerdir?
Sıtma ani gerçekleşen ve yedi gün kuluçka süresi olan bir hastalıktır. Sıtmanın belirtisi birkaç tane olduğu bilinmektedir. Sıtma belirtileri arasında en sık rastlanan yüksek ateş, baş ağrısı kusma, mide bulantısı titreme, terleme, göğüste şiddetli ağrı, yorgunluk ve sık yaşanan öksürük atakları sıtma hastalığının en bilindik ve görülmesi dâhilinde uzman tıp hekimine başvurulması gereken belirtilerdir. Sıtma genel olarak kişinin sivrisinek ısırığı sonrası gerçekleşen üç gün içerisinde ortaya çıkmaktadır ancak bazı parazitler vücutta bir sene kadar süre barınmaktadır. Sıtmanın en bilindik yönü nöbetler dâhilinde ortaya çıkmasıdır. Kişilerin kendinde gözlemlemesi gereken sıtma belirtileri ise halsizlik, baş ağrısı, bacak ve sırt bölgesinde ağrı ve titreme nöbetleri olacaktır.
