Kreatinin, metabolizmada bulunan ve kas dokularında enerji oluşumunda ön planda olan yüksek enerjili fosfat içeren bir atık maddedir. Vücudumuzdaki kreatin her gün yıkılarak atık madde kreatinine dönüşmektedir ve enerji üretmeye sağlayan maddedir. Vücuttaki kas sistemi ve faaliyetlerinin sonucunda kreatinin atık madde olarak dışarı atılır. Kreatinin seviyesi sürekli değişen bir madde değildir. Kas kitlesinden etkilenen kreatinin kas aktivitesinden etkilendiğinden dolayı kaslı kişilerde kreatinin daha fazla üretilir. Bazı durumlarda kreatin seviyeleri etkilenir bunlar,
- Böbreklerin düzgün bir şekilde çalışmaması.
- Sürekli idrara çıkma, bu genellikle gebelerde görülür.
- Beslenme şekli ve aktivite durumu.
- Çok zayıflık veya yaşlılık durumu.
Kreatinin Yüksekliği Nedir?
Kanda kreatinin düzeyi yükselebilir bu durum kaslarda herhangi bir bölgenin kreatinin fazla ürettiği anlamına gelmektedir. Kanda kreatinin yüksekliği sebepleri şunlar olabilir,
- İdrar yollarının tıkanık olması ve idrarın dışarıya atılmasının engellenmesi. Bunlar böbrek taşı ve prostat olabilir.
- Su kaybının çok olması, böbrek hasarı sonucunda olan ve düşük kan basıncı sebebi ile yükselebilir.
- Çok fazla protein tüketimi.
- Egzersiz programının yoğun olması ve aşırı kas çalıştırmak.
- Lupus gibi hastalıklar.
- Kan kaybı ve Gut hastalığı.
- Tiroit bezinin sürekli aktif olarak çalışması.
- Şeker yani diyabet rahatsızlığı.
- Kronik böbrek hastalıkları ve böbrek enfeksiyonları gibi böbreği etkileyen rahatsızlıklar.
- Kalp yetmezliği ve gebelikte oluşan yüksek tansiyon tarzındaki sorunlar kreatinin yüksekliği sebepleri arasına girmektedir.
Kreatinin yüksekliği belirtileri şu şekildedir,
- Bulantı, kusma.
- Halsizlik, yorgunluk ve iştah kaybı.
- Sürekli idrara çıkmak ve kanlı idrar.
- Göğüste ağrı oluşması.
- Yüksek tansiyon ve göğüste ağrı.
- Nefes alırken ve verirken zorlanma yaşamak.
- Kilo kaybı, kasta kramplar.
Ödem oluşumu ve ciltte kuruluk gibi belirtileri gördüğünüz anda doktorunuza danışmalı ve kan testi yaptırmalısınız. Kan kreatinin seviyeniz düşük Kreatinin yüksekliği tedavisi ilaç ile tedavi olabilir ve beslenmenizde farklılıklar yapmanız önemlidir. Özellikle protein alımını azaltmalı ve zorlayıcı egzersizleri azaltmanız önerilir.
Kreatinin Düşüklüğü Nedir?
Kanda Kreatinin düşüklüğü, kreatinin seviyesinin normalden aşağı inmesi durumunda ortaya çıkar ve bu durum kas ve karaciğerin normal bir şekilde çalışmadığı anlamına gelmektedir. Genel olarak sebepleri gebelik, karaciğer sorunları, düşük kas kütlesi yani zayıflık, yetersiz beslenme gibi sorunlardır. Kreatinin düşüklüğü belirtileri,
- Kasların güçsüz olması.
- Egzersiz yaparken zorlanmak ve hemen kasların yorulması.
- Kaslarda oluşan ağrı ve hareketliliğin azalması durumu.
- Karaciğer hastalığı olabilir bunlarda genel olarak idrarın kanlı olması, katran gibi olması, karın ağrısı, sarılık, bulantı, şişlik gibi sebeplerdir.
- Beslenme problemleri gibi belirtilerdir.
Kreatinin düşüklüğü tedavi için doktorunuzla görüşmeli ve sebebine bağlı tedavi uygulanmalıdır. Kasları güçlendirmek, bol protein almak, egzersiz yapmak, eğer karaciğer hastalığınız varsa bunu ilaçlarla tedavi etmek gibi doktor tavsiyesi ile adımlar atılmalıdır.
Kreatinin Normal Değeri Nasıl Olmalıdır?
Kreatinin normal değeri, kas seviyelerine göre değişiklik göstermektedir ve kadınların kreatinin seviyesi erkeklere göre daha düşüktür bu oranlar, erkeklerde 0,6 ile 1,2 mg kadınlarda ise 0,5 ve 1,1 aralığında olması normal olduğunu gösterir. Kreatinin seviyeleri kan kreatinin testi yapılarak görülür veya idrar testi ile kontrol edilmektedir. Kandaki kreatinin seviyesi ölçmeye ‘’Kreatinin Klirensi’’ denmektedir. Yapılan testlerde ise kreatinin normal değeri şu şekilde görünmektedir.
- 3 ile 50 yaş arası erkeklerde 90-137 ml/dk arasında iken kadınlarda 80- 125 ml/dk’dır.
- 51 ile 60 yaş arası erkeklerde 85-132 ml/dk kadınlarda 75-120 ml/dk’dır.
- 60 yaş üzeri erkeklerde 80-132 ml/dk iken kadınlarda 70-120 ml/dk’dır
