Kalp nakli sonrası komplikasyonlar arasında huy değişimi vakaları bildiriliyor. Nakil olacaklar endişe ile kalp nakli sonrası kişilik değişimi yaşanır mı veya ne gibi kompilasyonlar yaşanabilir merakı içerisindeler. Nakil sonrası kişilik değişimi ile ilgili onlarca vaka rapor edildi. Her vakada görülmeyen kişilik değişimi hastaların duygularını mizacını ve kimlik değişimlerini etkiliyor.
Her vakada görülmediği için kanıtlanmamış kalp nakli etkileri, donöre ait DNA hafızasının ve protein hafızasının etki ettiği düşünülüyor. Kişilik değişiminde nörolojik hafıza ve enerjik hafızanın nasıl etki ettiği tam olarak bilinmemekte. Kalp transplantasyonu ile başka hangi bilgilerin aktarılabileceği ise araştırılmaya devam ediliyor.
Kalp Nakli Bekleyen Hasta Sayısı
Türkiye’de organ bağışı oranı her geçen gün artıyor ancak yeterli değil. Diğer ülkelerle kıyaslandığında kalp bağışı ile kalp nakli bekleyen hasta sayısı arasında büyük bir boşluk var. Ülkemizde 800bin civarında kalp yetmezliği yaşayan hasta bulunuyor. Yapay kalp ve kalp pili gibi çözüm yollarından çok kalp naklini tercih edenler ise bekleme listesine alınıyor. Kalp nakli olmak için aranan şartların sayısı da azımsanmayacak kadar yüksek.
Kalp nakil listesinde beklerken taşınan riskler bir yana nakil sonrası yaşanabilecek komplikasyon ve kişilik değişimleri stres artırıyor. Stresin zararlı olduğu kalp hastaları için zaman, çok yavaş akıyor. Şu anda kalp nakli bekleyen ve cihaza bağlı yaşayan hastaların pek çok endişesi bulunuyor.
Kalp Nakli Sonrası Komplikasyonlar
Kalp nakli olarak hayatta kalma oranı ilk yıl için %90 ve 5 yıl için ise %70 civarında. Ameliyatla kalp nakli sonrası komplikasyonlar sayısal olarak fazla. Başarılı kalp ameliyatlarında dahi beklenmeyen komplikasyonlar oluşabiliyor.
- Pıhtı, ameliyat yaraları iyileşmesi, enfeksiyon riski ve diğer organların performans düşüşü olmak üzere tüm ameliyatlar için geçerli komplikasyonlar.
- Sonraki dönemde ise organ reddi gibi vücudun bağışıklığının ve bağışıklık baskılayıcı ilaçların yan etkileri bulunuyor.
- Yüksek tansiyon, böbrek yetmezliği gibi akut durumlar yaşanabiliyor. Bunların dışında diabet, hiperlipidemi ve osteoporoz gibi komplikasyonlar da kalp nakli sonrası görülebiliyor.
Kalp Nakli komplikasyonları ameliyatın uzun sürmesi ve doku uyuşmazlığı gibi nedenlerle nakil yaptırmak isteyenleri düşündürüyor. Bu nedenle kalp yetmezliği yaşayanlar yapay kalp, kalp pili gibi uygulamaları daha fazla tercih ediyor. Bu çözümlerin kalıcı olmadığını düşünen kalp hastaları ise kalp transplantasyonunda ısrar ediyor.
Kalp Nakli Sonrası Huy Neden Değişiyor?
Kalp nakli sonrası kişilik ve huy değişimi yaşanması rapor edildiği halde kanıtlanamıyor. Kalp nakli sonrası huy neden değişiyor ile ilgili 4 kategori bildirilmiş. Buna göre kalp nakli olanlar;
- Ameliyat sonrası tercihleri değişiyor. ( yemek, uyku düzeni, alışkanlıkları)
- Duygu veya mizacı değişiyor. ( kendi mizacının tersi veya daha baskını olarak )
- Kimlik değişimleri bildirilmiş.
- Donörün hafızasındaki anıların hastaya geçişi görülmüş.
Bildirilen raporlara göre organ nakli olan diğer hastalarda da benzer durumlar bildirilmektedir. Bu duruma sebep olan etmenler hücresel hafıza olduğu iddia ediliyor;
- Epigenetik hafıza
- DNA hafızası
- RNA hafızası
- Protein Hafızası olarak düşünülüyor.
Çoğunlukla ABD’de yapılan rapor bildirimleri sonucu ede edilen sonuçlar tutarlı değil. Bu nedenle kalp nakli sonrası huy değişimi net bir şekilde ölçmek mümkün değil. DNA ile hafıza arasındaki bağ fareler üzerinde yapılan deneylerle korku hafızasının BDNF genine etki ettiği ve DNA demetilasyonuna neden olduğu bilinmektedir.
Kalp ameliyatı sonrası kişilik değişimi ve komplikasyonlar nakil bekleyen hastaları ürkütüyor. Zamanın kısıtlı oluşu ve riskler yüksek olduğu için kalp hastalarının endişeleri ameliyata adar devam ediyor.
