İnsanların en önemli organlarından birisi olan beyin, bazen farklı sağlık problemleri ile karşı karşıya gelmektedir. İnsan tüm faaliyetlerini beyin yolu ile algılanıp, anlamlaştırıldığı için beyinde oluşan herhangi bir hasar sadece beyini etkilemek ile sınırlı kalmayıp kişinin vücudunun her yerine veya beyninin hasar gören kısmının doğrultusunda, beynin sinirler tarafından uyardığı bölgeye de zarar vermektedir. Beyinde oluşan hasarlar geçici olabileceği gibi kalıcı hasarlarda oluşabilmektedir. Beynin kendisinin zarar görmekle kalmayıp, farklı bölgelerde de etkisini gösteren hastalıklarından birisi de Hemiplejidir.
Tıp terimi olan Hemipleji, orijinal adıyla bilinmemekle birlikte genel olarak inme adlandırılmaktadır. İnmenin halk arasındaki, aniden gelen bir anda oluşan ve savunmasız bırakan bir anlam ifade etmesiyle de bağlantılıdır. Hemipleji, beyin damarındaki hasarlanma, tıkanıklık veya beyin hücresinin zarar görmesi sonucu ortaya çıkan bir sağlık problemidir. Beynin hareket ile ilgili bölümünde, sağ beyin vücudun sol yarısını sol beyin ise vücudun sağ yarısını kontrol etmektedir. Beyinde oluşan bu problem, kişinin vücudunun sağ veya sol kısmının istemli hareket kaybı veya azalması problemi ile karşı karşıya bırakmaktadır.
Hasar alınan bölgenin yerine göre, alınan hasarın ciddiyetine göre oluşan etkiler de farklılık göstermektedir. Kişide hareket kaybının yanında, duygusal ve algısal kayıplarla beraber görme veya konuşma bozukluğu gibi problemlerde ortaya çıkmaktadır. İleri yaş gruplarında, şeker ve tansiyon hastalarında, yüksek tansiyonu olan kişilerde, beyin kanaması geçirenlerde, kalp rahatsızlığı olan, obezite olan kişilerde görülme oranı daha yüksektir. Hemipleji, hastalığında genetik faktörlerinde etkili olduğu unutulmamalıdır.
Hemipleji Belirtileri Nelerdir?
Hemipleji’nin belirtileri, beynin zarar gören bölgesine ve alınan hasarın oranına göre farklılık göstermektedir. En belirgin belirtileri başında vücudun birçok bölgelerinde hareket ve his kaybı yaşanmasıdır. Yüz, kol, bacak ve ellerde hissizlik, vücuduna değen cisimleri hissedememesi gibi hissizlik algısı oluşmaktadır. Kişi dengesini sağlayarak, dengeli bir şekilde yürüyememektedir. Vücudun sağ veya sol tarafındaki kol ve bacak kaslarında oluşan sertlik, hareket, güç veya duyu kaybı gibi kısmı felç, kelimeleri anlamlı bir şekilde bir araya getiremeyerek şekilde olan konuşma bozukluğu, aniden oluşan görme ve duyu kaybı, tat duyusunu kaybetme, sıcak ve soğuğu ayırt edememesi, tek taraflı uyuşukluk ve karıncalanma hissi, kişide titreme ve iki noktayı ayırt edememe gibi belirtiler ile kendisini göstermektedir.
Hemipleji Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Hemipleji’nin tedavi yöntemi de hastalığının geldiği boyuta göre tedavi şekli değişmektedir. Uygulanan tedavi yöntemleri meydana gelmiş olan hasarın, en aza indirerek ilerlemesini önlemek, beynin işlevini yeniden yerine getirmesini sağlamak ve kişinin yaşadığı hastalık sonucu düşen yaşam standartlarını artırmak için uygulanır. Kişinin yaşam tarzını değiştirmesi tedavi anlamında büyük bir temel ve etkili bir yöntem şekli oluşturacaktır. Kişide Hemipleji beyin damarlarının tıkanmasından dolayı ortaya çıkmışsa, tıkanan damarın açılması için medikal ve cerrahi tedaviler uygulanmaktadır. Medikal tedavi yönteminde hastaya kan sulandırıcı yardımı ile tıkanan damar tedavi edilmeye çalışılır, cerrahi tedavide ise cerrahi yollar ile tıkalı damar bulunur ve açılarak uygulanan bir tedavi yöntemidir. Kişinin yürümesini, ellerini kollarını kullanmasını sağlamak ve uygulanan tedavi yöntemlerini hızlandırmak için fiziksel tedavi yöntemi kullanılır. Kişide konuşma bozukluğu, odaklanamama, dikkatini toplayamama gibi sorunlarda ise rehabilitasyon olan tedavi yöntemi kullanılmalıdır. Tedavide, beyin cerrahisi, nörolog, fizyoterapist gibi uzmanlar tarafından gerçekleştirilmektedir. Düzenli uyku, egzersiz, yeme alışkanlıklarını düzenlemek, stresten uzak durmak gibi kişinin de kendisinin uygulayabileceği doğal tedavi yöntemleri de bulunmaktadır.
