Parkinson hastalığı oluşum nedenleri, evreleri veya tedavi yöntemleri hasta kişiler ve yakınları tarafından merak edilmektedir. Bireylerin hayat standartlarının düşmesine ve bakıma muhtaç hale gelmesine neden olmaktadır. İlk kez literatüre 1817 yılında “titrek felç” olarak geçtiği bilinmektedir. Halk arasında titrek felç olarak da bilinen bu hastalık, beyin hücre kayıpları ile kendini göstermektedir ve bireylerde hareket bozukluğuna neden olmaktadır.
Erkeklerde görülme oranı kadınlara göre daha fazla olan bu hastalık, yavaş ilerlemektedir. Çeşitli evreleri bulunmaktadır ve çeşitli ilaç tedavileri uygulanmaktadır. İlaç tedavisine yanıt vermeyen hastalarda cerrahi müdahale yapılabilmektedir. Bunlara ek olarak da fizik tedavisi uygulanmaktadır ve hastanın sosyalleşmesi açısından oldukça önemlidir. Evrelerin ilerlemesi durumunda hastalar daha da bakıma muhtaç hale gelebilmektedir ve bağımlı yaşam sürdürmektedir.
Parkinson Hastalığı Nedir? Parkinson Hastalığı Ne Demektir?
Parkinson hastalığı, bireylerin beyinlerinde bulunan dopamin hücrelerinde yüksek oranlarda azalmalar meydana gelmesi ile kendini göstermektedir. Titrek, akıcı ve ritmik olmayan ya da uyum sağlayamayan hareketler hastalık belirtileri arasında yer almaktadır. İnsan beyninde substabsiya nigra bölgeler yer almaktadır ve bu bölgelerde dopamin hücrelerinin üretimi gerçekleşmektedir. İşte bu dopaminler, bireylerin hareketlerinin kontrol edilmesinde etkendir. Striyatum adlı beyin bölgeleri arasındaki iletişim görevini üstlenmektedir.
Özetle dopamini üretmekte olan insan beynindeki hücreler; bireylerin hareket kontrolü, uyumu ve akıcılık görevlerini üstlenmektedir. Parkinson ise beyinde haberleşme rolünü üstlenen bu hücrelerin bozulması sonucu ortaya çıkmaktadır.
Parkinson Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Parkinson hastalığı sinsi ve yavaş bir ilerleme göstermektedir. Bu nedenle nörodejeneratif hastalık olarak belirtilmektedir. Hastalığın ilk çıkışı, hareket sisteminde oluşan aksaklıklar ile karakterize edilmektedir. Hastalığın başlıca belirtileri şunlardır:
- Mimiklerde azalma,
- Konuşma bozuklukları,
- Monotonlaşma,
- Gövdede hafif öne eğik pozisyon,
- Hareketlerde yavaşlama,
- Titreme (istirahat anında tek el ve parmaklarda titreme)
- Kollarda ağrı ile birlikte hareket kısıtlılığı gibi problemler ile kendini göstermektedir.
- Kol, bacak, el ve yüz, konuşma ya da yutmada bozukluk
Parkinsonun sinsi bir şekilde yavaş bir ilerleme göstermesi depresyon, eklem hastalıkları gibi yanlış ilişkilendirmelere neden olabilmektedir. Hastalığa dair belirtilerin tam manası ile ortaya çıkmasından ortalama 5 yıl öncesinde yanlış tanılar konabilmektedir.
Parkinson Hastalığı Tedavisi
Parkinson hastalığı teşhisi sonrasında tedaviye ilk olarak ilaç ile başlanması tercih edilmektedir. hasta bireylerin beyindeki dopamin üretimi açığı, ilaçlar ile kapatılmaktadır. İlaçlar, hastalığın ilerlemesine engel olamamaktadır ancak hastalık şikayetlerinin azalmasına yardım etmektedir. Tedaviye olumlu etki katacak fizik tedavi egzersizleri verilmektedir ve egzersizlerin düzenli bir şekilde uygulanması hasta açısından oldukça önemlidir.
Parkinson hastalığından kurtulanlar çok nadir de olsa bulunmaktadır. Hastalıktan kurtulan bu kişiler, düzenli bir şekilde kontrollerine devam etmelidirler ve verilen egzersizleri aksatmadan uygulamaları gerekmektedir. Hastaya uygulanacak olan tedavide; hasta kişinin yaşı, hastalığın bulunduğu evre ya da şartlar gibi durumlar etkili olmaktadır.
Hastalığın ilerlemesi yavaşlatılabilmektedir ve parkinson şikayetleri en aza indirgenebilmektedir. Lakin ilaç ile tedavi edilemeyecek hale gelen hastalarda cerrahi yöntemler uygulanabilmektedir. İlaçlara rağmen düzelme gerçekleşmiyor ve ilaçlara bağlı olarak yan etkiler bulunmakta ise cerrahi tedaviler uygulanabilmektedir.
Parkinson hastalığı cerrahi tedavi yöntemlerinde 2 çeşit uygulama bulunmaktadır. 2 uygulamadan biri; derin beyin stimulasyonu denilen beyin pili yöntemidir. Uygulanan derin beyin stimulasyonu ile hastalık etkileri önemli ölçüde gerilemektedir. Diğer uygulama ise ablatif yöntemler yani beyne lezyon cerrahisidir. Uygulanan müdahaleler sonrası hasta kişilerin hayat standartlarında iyileşmeler gözlemlenebilmektedir.
Kök hücre uygulaması ile de parkinson tedavisi yapılabilmektedir. Beyinde zarar görmüş olan hücrelere, kök hücrelerin dokundurulması sayesinde bu hücrelere dönüşme gözlemlenmektedir. Bu sebeple hastalık tedavisinde kök hücre kullanılabilmektedir. Hasta bireylere yüklenecek olan kök hücreler, bireylerin kilo ve yaşa göre belirlenmektedir.
