Arpacık, göz kapaklarında oluşan enfeksiyonel bir rahatsızlık türüdür. İlk zamanlarda gözde kızarıklık oluşmaya başlayarak ortaya çıkmaktadır. İlerleyen zamanlarda gözde batma ve kapanma ile çapaklanmalar oluşmaktadır. Tıp dilinde bu rahatsızlığa, Hordeolum adı verilmektedir. Göz kapağının, Hordeolum olarak tanımlanan yağ bezlerinin tıkanması sonucu ortaya çıkmaktadır. Arpacık, göz çevresinde mikropların çoğalarak yayılması sonucu büyüyerek daha rahatsız edici hale gelir. Göz ve çevresinde, şişkinlik görülür ve acı vericidir. Arpacık oluştuğu zaman normalden farklı bir durum söz konusu yoksa ortalama bir hafta gibi sürede geçmesi beklenir. Göz kapağının iç bölgesinde oluşmaya başlar. Gözün dışına kadar ilerleyen şişkinlik gözlemlenir. Farklı olarak gözün iç bölgesinde yada dış bölgesinde olmak üzere iki şekilde görülebilmektedir. Bir iki gün içerisinde gözdeki şişkinlik çoğalarak kapanmaya kadar gidebilmektedir. Ayrıca göz batması, sulanma, kaşıntı rahatsızlıkları takip eder. Toplumda çok yaygın olarak bilinmektedir. Genel olarak vücudun direncinin az olduğu zamanlarda yaygın olarak görülmektedir. Elin göz teması sonucunda, elde bulunan mikropların göze bulaşmasının neticesinde sıklıkla arpacık oluşumu gözlenir. Görünüm itibarıyla sivilceye veya çıbana benzemektedir.
Arpacık Nasıl Geçer?
Arpacık genel olarak göz çevresinde olduğu için göz bakımına dikkat edilmesi gerekmektedir. Göz hijyenine dikkat edilmesi durumunda bir hafta gibi kısa bir zamanda iyileşme görülür. Arpacık tedavisi için evde yapılabilecek bazı tedavi yolları bulunmaktadır. Temiz bir bez ve sıcak su ile pansuman yapmak, arpacık olan bölgenin rahatlamasına yardımcı olacaktır. Çay ile pansuman yaparak arpacık olan bölgeye pansuman yapılabilir. Böylece arpacık oluşmaya başladığı günden itibaren daha kolay geçmesi ve sürecin hafif geçirilmesi sağlanır. Göz ve çevresine, arpacık olan bölgeye el sürülmesi doğru değildir. Arpacık sivilce gibi sıkılmamalı veya patlatılmamalıdır. Göz çevresini sabun ve su ile yıkamak mikropların ölmesini sağlayacak ve rahatsızlığın artmasını engelleyecektir. Arpacık çıkan göz ve çevresine sıcak su ile ıslatılmış temiz bir bez yerleştirilebilir. Ağrının hafifletilmesi için bezi sıcak su ile düzenli olarak ıslatılmalı ve göz çevresinde bekletilmelidir. Bu şekilde yapıldığı zaman acının ve ağrının şiddeti azaldığı görülür. Göz kapağına yapılacak olan hafif masaj yardımıyla, göz çevresinde oluşan iltihaplanma daha kolay dağılarak yok olması sağlanır.
Bazı durumlarda bir hafta içinde geçmeyen arpacık sorunlarında cerrahi müdahale gerekebilir. Ayrıca duş alarak vücuttaki mikropların giderilmesi arpacık sorununu azaltmaktadır. Gözün dinlendirilmesi ile arpacık oluşumunun önüne geçilerek daha fazla ilerlemesi durdurabilir. Lens kullananlarda, arpacık oluşumunun yaşanması halinde bu süre içerisinde lens kullanılmaması tavsiye edilmektedir. Güneşe çıkmak zorunda kalanlar için güneş gözlüğü takılması tavsiye edilmektedir. Arpacık oluşumundan bir hafta sonra geçmeyen ve sertleşen rahatsızlıklar sonucu olarak operasyon yapıldığı görülür. Bu cerrahi müdahale ile arpacık oluşan göz çevresine küçük bir kesik atılır. Böylece gözün içerisinde biriken iltihaplanma çıkarılmış olur. Bu işlemin yapılabilmesi için göz kapağı ve çevresinin lokal anestezi ile uyuşturulması gerekir. Böylece göz çevresinde biriken iltihaplanma temizlenir. Bu işlem göz kapağının iç kısmında yapıldığı için dikiş atılmasına gerek yoktur. Böylece dikiş izinden kaynaklanan kötü bir görüntü oluşmayacaktır. Daha sonraki işlemlerde. göz çevresine bandaj kapatılır. Böylece bir gün içerisinde bandaj çıkarılır. Hastanın eski sağlığına kavuşması beklenir.
Arpacık Türleri Nelerdir?
Arpacık, göz çevresinde oluşan yağ bezelerinin tıkanması veya mikropların göz çevresinde artması sonucunda oluşur. Arpacık oluşumunda iki çeşit olarak ele alınabilir. Göz çevresinin iç kısmında oluşan iltihaplanma birikimine iç arpacık denilir. Göz çevresinde dış kısmında oluşan enfeksiyolen iltihaplanma ve şişkinliğe dış arpacık denilmektedir.
İç Arpacık: Göz kapak bölgesinde iç kısımda oluşmaktadır. Meibomian adı verilen ve göz kapağının açılıp kapanması ve göz yağlanmasını kontrol eden bu organın fazla yağlanması sonucunda oluşmaktadır. Gözün iç kısmında kızarıklık ve şişkinliğin oluşması ile rahatsız edici ağrı ve acı hissedilir. Isı artışının yoğun olarak hissedildiği iç arpacık, dış arpacığa göre daha acı verici olabilmektedir.
Dış Arpacık: Dış Arpacık genel olarak kirpik diplerinde oluştuğu görülür. Kirpiklerin diplerinde, kıl köklerinde sivilce gibi görünen iltihaplanma türüdür. Bu arpacık türü mikrop oluşumunun çoğalması neticesinde oluşmaktadır. Göz çevresinde şişkinlik ve ağrı gözlemlenmektedir.
