Fonlama Nedir?

Finansman ve kitle fonlaması sistemleri, günümüz iş dünyasında birçok kişi tarafından kullanılmaktadır.

Kitle fonlaması; Girişimcilik genellikle erişilebilirlik, daha fazla kişiye ulaşma ve girişimciliği artırma gibi faydaları nedeniyle tercih edilmektedir.

Fonlama, günümüzde ekonomik anlamda var olan kendi kaynaklarını kullanarak kaynak sağlama yöntemidir. Şirketler borçlanarak veya senet düzenleyerek kendi kaynaklarını kullanarak kaynak sağlarlar.

Kitlesel Fonlama (Crowdfunding) Ne Anlama Gelir?

Kitle fonlaması, bir işletmeyi finanse etmek için bağışlar yoluyla az sayıda insandan fon kullanılmasıdır. Kitle fonlaması planları, yatırımcıları ve girişimcileri birbirine bağlamak için sosyal medyayı veya kitle fonlaması web sitelerini kullanır.

Fikrini gerçekleştirmek isteyen ancak bunu gerçekleştirmek için yeterli öz ya da öz sermayeye sahip olmayan bir girişimci için elbette ilk zorluk, bir fon kaynağı yaratmak ya da bir girişim yatırımcısı bulmaktır. Bugün insanlar fikirlerini finanse etmek için birçok kaynak buluyorlar, ancak son yatırım eğilimlerinin kitle fonlaması sistemlerini dikkate alması gerekiyor.

Kitle fonlaması, son zamanlarda dünya çapında veya ülkemizde yaygınlaşan, sadece grupların proje veya girişimlerine internet üzerinden fon sağlayan önemli bir finansman sistemidir.

Kitlesel Fonlamanın Özellikleri Nelerdir?

Bugün çoğu ülkede, yeni başlayanlara kimlerin katkıda bulunabileceği ve fon sağlayabileceği konusunda bazı kısıtlamalar var.

Crowdfunding sistemde özellikler;

Girişimcilere yatırım yapmak isteyenlerden yüz binlerce dolar toplama fırsatı yaratır.

Yatırımcılar birçok proje arasından seçim yapma şansına sahiptir.

10$’dan başlayan fiyatlarla büyük yatırımlar yapabilirsiniz.

Ayrıca, kitle fonlaması sırasında toplanan fonların belirli bir yüzdesi gelir elde etmek için komisyon olarak alınmaktadır.

Kitlesel Fonlama Türleri nelerdir?

Dünya uygulamalarında üç tür finansman vardır. Ürün bazlı (ücret bazlı), hisse bazlı, borç bazlı

Ürün Bazlı Kitlesel Fonlama

Kitle fonlaması türlerinden en çok platform ve proje sayısına sahip en popüler türdür. Bu fon türü “bağış” olarak tanımlanır. Proje sponsorunun hiçbir zaman bağışçıya karşı bir yükümlülüğü yoktur. Ancak proje destekçisi bağış yapmazsa, projenin sonucu veya finansmanı ile ilgili eşdeğer yanıt verilecektir. Bu tür finansman ile proje sahibinin ürünü veya projesi platformda tam olarak destekleniyorsa (platformda önceden belirlenmiş), proje sahibine ödeme için sağlanacaktır. Bu tür projeler için gerekli finansmanın az olması nedeniyle gerçekleştirilecek projeler diğer projelere göre görece daha yüksek ve gerçekleşme olasılığı daha yüksektir.

Hisse Bazlı Kitle Fonlama

Başlangıç sermayesi işlevi gören bu sistemde, projeye maddi destek sağlayan yatırımcılar, geri dönüş umuduyla proje ortağı olurlar. Bu tür projelerden beklenen finansman, ürün bazlı projelerden daha fazla olacaktır. Herhangi bir kitle fonlaması uygulamasında olduğu gibi, yeterli hedef sermayeye sahip olmak önemlidir. Proje yeterli olmazsa, fonlar destekçilere geri ödenecek. Bu tür projelerde destekçilerin (yatırımcıların) beklentisi, şirket yeterince karlı olduğunda hisselerini diğer yatırımcılara sabit bir değerde satmaktır. Bu tür kitle fonlaması uygulamaları düzenlenir. Türkiye’de Sermaye Piyasası Kanunu’nda tanımlandığı üzere, sermaye piyasası kurumları bu konuda düzenleme yapmaya yetkilidir.

Borçlanma Bazlı Kitlesel Fonlama

Bu tür finansman, platform ödünç alma faaliyetlerini içerir. Proje sahipleri, platformun yardımıyla belirli faiz oranları ve geri ödeme koşulları dahilinde belirli bir süre için potansiyel yatırımcılardan güven fonu ödünç almak istemektedir. En büyük avantajı, aracı finansal kuruluşlar dahil olmadığı için borçlanma maliyetinin düşük olmasıdır. Girişimciler için önemli bir uygulama, bir projeye konu olan varlığın bu sistemin güvenli çalışması için bir platform için teminat olarak sunulmasıdır. Varlık sahibi, kredi süresi boyunca varlığı yönetme hakkına sahiptir, ancak mülkiyet kendisine geçmez.

Dünya’da Kitlesel Fonlama Uygulamaları ne kadar yaygındır?

Yıllar içinde hem platform sayısı hem de platformlarda görüntülenen proje sayısı ve projelere ayrılan fon miktarının artması sistemin ciddi bir potansiyele sahip olduğunu göstermektedir.

Statista.com tarafından yapılan bir araştırmaya göre, kitle fonlaması platformunun topladığı fon miktarının 2017’de 14 milyar dolardan 560 milyon dolardan 2022’ye kadar 57 milyar dolara çıkacağı tahmin ediliyor.

Statista’nın 2017 raporuna göre 14,6 milyar dolarlık kitle fonlamasının 6,58 milyar doları Çin’de gerçekleşti. Bu fonlamanın 4,92 milyar doları emtia bazlı ve 1,66 milyar doları öz sermaye bazlı kitle fonlamasıdır. 2017’de Amerika Birleşik Devletleri 2,6 milyar dolar, Avrupa ise 1,91 milyar dolar topladı. Ayrıca, 2017 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde tamamlanan başarılı proje sayısı, ürün bazlı kitle fonlaması için 177.000 ve öz kaynak bazlı kitle fonlaması için 4.300 oldu.