Severek tükettiğimiz pek çok içeceğin içerisinde bulunan kafein nedir, kafeinin vücudumuzdaki etkileri nelerdir ve neden önemlidir sıkça yapılan araştırmalar arasında. Vazgeçemediğimiz kola, kahve, çay veya çikolatada bulunan kafein vücuda hem fayda hem de zarar veriyor. FDA raporlarına göre fazla kafein tüketimi pek çok organı ve sistemi etkiliyor. Zararı kadar faydası bulunan kafeini terk etmek bazıları için imkansız gibi.
Fazla kafein tüketimi etkileri çok uzun bir liste oluşturuyor. Kafeinin faydaları bir kenara bırakılarak kötülemek büyük bir haksızlık olur. Pek çok hastalık ilacının içeriğinde bulunan kafein dengesini kurmak zararlarından korunmak için gerekli görünüyor.
Kafein Tam Olarak Nedir ve Ne İşe Yarar?
Kafein nedir; beyin ile vücut arasında iletimi güçlendiren bir uyarıcıdır. Merkezi sinir sistemini etkileyen Metinsantil sınıfı psikoaktif bir uyarandır. Kakao, çay veya kahve ağaçlarından elde edilerek gıda, içecek ve ilaç endüstrilerinde kullanılır. Astım, dikkat eksikliği ve hiperaktivite ve safra kesesi hastalıklarında destekleyici ilaç olarak yazılabilir.
Doğal olarak tüketilen kafein kan akışını hızlandırarak vücuda olumlu katkı sağlar. Kafein beyinde dopamin artışına neden olur. Ağrıların azalmasına neden olur. Metabolizmayı hızlandırarak zayıflamaya neden olur. Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıkların gelişim riskini azalttığı şeklinde çalışma sonuçları da yayınlanmıştır. “Kafein ne işe yarar” detaylarını kafeinin vücuda olumlu ve olumsuz etkileri olarak incelenecek.
Kafeinin Vücudumuzdaki Etkileri
Kafeinin vücuda olan etkileri fazla tüketildiğinde zarar vermeye başlıyor. Bazı hastalıklara sahip kişilerin kafein tüketimi ile olumsuz etkilendikleri biliniyor. Yüksek tansiyon veya şeker hastaları için çok fazla kafein tüketimi önerilmiyor. Mide rahatsızlığı olanlar ise hassasiyetlerinde artış olduğunu bildirmişler. Kafeinin vücudumuzdaki etkileri şu şekildedir;
- Kafein beyine olan etkileri sayesinde dikkat seviyesini arttırarak odaklanmayı sağlar. Öte yandan depresyon hastalarına fayda sağlamaz.
- Kafein ağrı kesici özelliği ile özellikle migren hastalarının ve kas ağrılarının üstesinden gelmeye yarar.
- Metabolizmayı hızlandırarak beyin vücut koordinasyonunu artırır. Sporcular ve odaklanmayı gerektiren işlerde çalışanlar için faydalıdır.
- Kafein kan dolaşımını hızlandırarak enerji verirken hamile ve kalp hastaları için zararları bulunur.
- Kafein idrar atımını ve bağırsak faaliyetlerini hızlandırır. Hassas bağırsak sendromu yaşayanlar ve böbrek, karaciğer hastaları için olumsuz etkilere sahiptir.
- Kafein hafıza ve beyin fonksiyonlarını artırır ancak fazla tüketimi ile anksiyete ve depresyon riskini yükseltir.
Bu etkilerinin dışında pek çok hastalık tedavisi için kafein araştırılmaları devam ediliyor. Cilt kanseri, katarakt, böbrek taşları, ağız ve boğaz kanserleri için henüz kanıtlanmamış ama olumlu olduğu düşünülen koruyucu etkileri bulunuyor.
Kafein Faydaları ve Zararları
Kafein faydaları ve zararları arasında dengeyi sağlamak önemlidir. Kafeinin çok fazla olumlu yönü var. Araştırmalar devam ediyor. Kafeinin zararları genellikle fazla kullanımdan kaynaklansa da dikkate alınması gerekiyor. Kafein için zararlıdır diyenler kadar yararlıdır diyenler bulunuyor. İddialar sonucu kahve hakkında yalanlanan bazı varsayımlar şunlardır;
- Kafeinin bağımlılık yaptığı iddiası 2013 yılında Amerikan Psikiyatri Birliğince yapılan araştırmaya göre tersi olarak kanıtladı. Kahveyi bırakanlar 24 saat içerisinde geri çekilme yaşarken 48 saat sonra sistemlerinden atıldığı ve bağımlılık yapmadığı gözlemlendi.
- Kafeinin diüretik etkisinin bulunduğu ve vücutta su miktarını düşürdüğü iddiası da yalanlananlar arasında.
- Kafeinin menopoza neden olduğu iddiası için hiçbir kanıt bulunamadı ancak fazla tüketimi östrojen hormonunu yükseltiyor.
Dengeli kahve tüketimi için uzmanlar günlük 200- 300 mg limit bildiriyor. Bu da yaklaşık 4 fincan kahve yapıyor. Kafeinin kanıtlamış faydalarından yararlanmak ve olası zararlarından kaçınmak için dengede kalmak gerektiği kesin.
