Sezgisel yeme; insan vücudunun doğal bir biçimde vermiş olduğu fiziksel açlık , tokluk ve doyum sinyallerini
dinleyerek ve de bu sinyallerle uyum içinde olan yeme biçimi olarak tanımlanmaktadır. Bu terim beslenme
ve diyetetik biliminde, nondiet approach (diyetsiz yaklaşım), normal yeme, uyuma dönük olarak adaptive eating yeme (uyuma dönük olarak), wisdom eating (akıllıca yeme) ve conscious eating bilinçli bir şekilde yeme (bilinçli bir şekilde yeme) vb. terimler olarak da belirtilmektedir. Sezgisel yeme etkinliği ; fizyolojik olan açlık ve doyma ipuçlarına yanıt olacak bir yemek yemeyi öngörmüş olan bir diyet davranışıdır.
Sezgisel Yeme Nasıl Ortaya Çıkmıştır?
Sezgisel yeme terimi, 1995 senesinde iki uzman diyetisyen olan Evelyn Tribole ve Elyse Resch tarafınca diyet dışında bir yaklaşım olarak tanımlanmıştır. Tribole ve Resch yöntemi, geleneksel olmayan bir diyet yaklaşımı ile ideal vücut ağırlığına ulaşabilmek için diyet içermekte olan tipik halk sağlığı yaklaşımı ile arasında bir köprü görevi görmesi için kurmuştur.
Sezgisel Beslenmenin Prensibi Nedir?
Sezgisel yemenin en temel ilkesi ve en önemli ilkesi , “vücut bilgeliği” kazanabilmektir. Sezgisel yeme, kişilerin özel bir sağlık sorunu olmadan vücut ağırlıkları kontrolüne yanıt olacak şekilde geliştirilmiş olan, temel olarak vücudun ihtiyacı olan yiyeceklerin miktarını ve çeşidini bilmesi olarak da ifade edilmektedir. Kişinin fizyolojik bir şekilde olarak açlığını doyurması , yeterli seviyede besin alımını imkanını sağladıktan sonra aşırı doygunluk oluşmadan yemeyi bırakabildiği en temel yeme davranışı olarak ortaya çıkmaktadır. Sezgisel yemek yeme işleminde en temel yaklaşım; kişi herhangi bir kronik hastalığa sahip olmadığı sürece (örn. diyabet, besin alerjileri) içgüdüsel bir şekilde beslenme dengesini sağlayabilecek bir şekilde seçimlerini yapabilmesi ve bu sebepten dolayı besin tüketim çeşitliliği ile ilgili olarak herhangi bir sınırlamanın olmaması yönündedir. Buna ek olarak sezgisel yeme etkinliği; çok daha fazla düzenli beslenme, pozitif bir beden imgesi, fazla duygusal işlevsellik ile ilişkili olmakla beraber olarak, çok daha az kapsamlı bir biçimde incelenmekte olan başka psikososyal faktörler ile de ilişkili olan bir durumdur.
Sezgisel Yemenin 3 Temel Yaklaşımı Nedir?
1. Yemek Yeme Etkinliğine Koşulsuz bir şekilde İzin Verme;
Kişinin fiziksel olarak açlık hissettiği zaman o anda arzulamış olduğu yemeği yemesi olarak tanımlandırılmaktadır.
2. Duygusal Sebepler Yerine Fiziksel Sebeplere Dayalı Olarak Yemek Yeme;
Sezgisel yeme işleminde, duygusal sebepler yerine fiziksel olan sebeplere dayalı olarak yemek yeme davranışında bulunan bireyler duygusal dalgalanmaları ya da stres durumları ile başa çıkabilmek adına değil de yalnızca fiziksel
açlığını doyurabilmel için yiyeceklere yönelmektedirler.
3. Fiziksel Olan Açlık Ve Tokluk Sinyallerine Bağlı Bir Şekilde Yemek Yeme Etkinliği;
Sezgisel yeme etkinliğinin, doğuştan gelmiş olan bir farkındalık yetisine sahip olunması ile beraberce geliştiği ve bireyin “karnın aç olduğu zamanlarda ”yemek ye” karnın doyduğu zamanlarda yemek yemeyi bırak” prensibiyle beraberce hareket ettiği belirtilmektedir.
Sezgisel Yeme ve Kilo Kontrolü Nasıl olur?
Sezgisel yeme etkinliği , kişinin vücudunun açlığına odaklanmış olan, hangi besinin hangi miktarlarda tüketileceği hakkında ipucu veren alternatif bir yaklaşım olarak görülmesi sebebiyle özellikle vücut ağırlığı ve beden kütle
indeksi (BKİ) ile ters bir ilişkili olduğu bildirilmektedir. Bu yönü ile obezite’nin önlenebilmesi ve tedavisini
destekleyici bir yaklaşım olabileceği düşünülmektedir. Kişi vücudunun içgüdüsel bir biçimde sağlığının korunması adına ihtiyaç duyduğu yiyecek çeşitliliğini sürdürmesi ilkesine dayanmakta olan sezgisel yeme davranışında, sezgisel besin tüketen kişilerin , sezgisel besin tüketmeyen kişilere göre çok daha sağlıklı bir beslenme alışkanlığı ve çok daha olumlu beslenme modelleri sergileyeceği beklenmektedir.
Sezgisel Beslenme Prensipleri Nelerdir?
- Diyetin zihniyetini reddedin
- Açlığına saygı duy
- Yemeklerle barışın
- Diyet psikolojisine girmeyin
- Tokluğu hissedin
- Tatmini keşfedin
- Duygularla yiyecekleri birbirine karıştırmayın
- Bedeninize saygı duyun
- Egzersizle farkı hissedin
- Kendinizi sevin