Pek çok ailenin merak ettiği konulardan birisi olan göz şaşılığı neden olur? Öncelikle şaşılığın nasıl bir rahatsızlık olduğuna ve neden ortaya çıktığına birlikte bakalım:
Şaşılık Nedir?
Şaşılık iki göz arasındaki paralelliğin yitirilmesi olarak ifade edilebilir. Her gözde altışar tane göz dışı kası bulunmaktadır. Bunların birinde ya da daha fazlasında güç kaybı ya da fazlalığı olması durumu şaşılığa neden olur. Bir göz düz şekilde bakarken diğer göz; yukarı, dışa, içe ya da aşağı bakar halde olabilir.
Bazı şaşılık durumlarında kayma iki gözde de gözlenebilir. Gözdeki kayma durumu; şaşılığın nedenine göre geçici olarak ya da sürekli bir biçimde oluşmaktadır. Şaşılık durumunun gelişmesinde değişik pek çok nedenden söz edilebilir. Öncelikle şaşılık tedavisi aşamasında erken teşhisin önemi büyüktür. Özellikle çocuklarda göz muayenesinin erken yaşlarda yapılması önem arz eder.
Çünkü geç kalındığı takdirde çocukların gözlerinde devamlı sürecek görme azlığı durumu ya da estetik sorunlar oluşabilir. Doğumdan sonraki kontrollerde ve çocukluk döneminde göz sorunları yaşanmasa dahi; belli aralıklarla göz muayenesi yaptırmak önemli bir diğer ayrıntıdır.
Şaşılık Neden Olur?
Yukarıda da belirtildiği şekilde şaşılığın oluşmasında temel tek bir etkenler söz edilemez. Pek çok farklı durum buna sebep olabilir. Örneğin çocuğun geçirmiş olduğu hastalıklar, çocuğun gelişim durumu, sorunlu bir doğum gerçekleşmesi ve sorunlu geçen hamilelik dönemi gibi pek çok etken buna dahildir. Şaşılık sözkonusu olduğunda kalıtsal yatkınlığın da önemli bir diğer neden olduğu söylenebilir. Ailede şaşılık durumu varsa çocukta görülme oranı daha yüksek olur.
Çocukluk dönemi olarak ifade edilebilecek 2 yaş sonrası şaşılık durumlarında; genel sebep göz bozuklukları olmaktadır. Şaşılığa yatkınlık durumu varsa, havale gibi ateşli bir hastalık, düşme ya da ameliyat gibi herhangi bir travma bu durumu tetikleyebilir.
Göz kaslarının yönetimini gerçekleştiren merkezin beyinde olması sebebiyle; çeşitli sinir hasarları ve felç durumlarında gözde kayma meydana gelebilir. Bu nedenle kafa travması, kaza geçirmek ve ateşli hastalık gibi nedenlerle de göz sinirlerinde felç meydana gelebilir. Bunların dışında özellikle ileri yaşlarda görülen şeker hastalığı ve hipertansiyon gibi etkenler de sinir felçlerin oluşmasının bir diğer nedenidir.
Bu tarz şaşılık durumlarında tedavi süreci, sadece geçici ya da kalıcı olma durumuna göre değişiklik gösterir. Kas felçleri dolayısıyla oluşan kaymalar; büyük yaşlarda çift görmeye ve çocuklarda göz tembelliğine sebep olabileceği için tedavisi yapılması gereken rahatsızlıklardır.
Çocuklarda Şaşılığın Belirtileri Nelerdir?
Bebeklik ve çocukluk dönemlerinde yaşanan kaymaların bazıları yalancı kayma olarak adlandırılır. Yalancı kayma; göz kapağı ve burun kökü genişliği sebebiyle ortaya çıkan yanıltıcı bir görüntüdür. Sorunun gerçek bir şaşılık durumu mu yoksa yalancı kayma meselesi mi olduğunun anlaşılması için bir uzmana danışmak gerekmektedir.
Bunun dışında devamlı olarak aynı gözün kayması; görme yetisinin o göz için daha az olduğunu gösterir. Bu sebeple çift gözde olabileceği gibi; tek gözde de kayma olan çocukların bir uzman tarafından muayene edilmesi gerekmektedir.
Bu bilgilerle birlikte şaşılık belirtileri aşağıdaki şekilde olmaktadır:
- Bulanık görme durumu
- Üç boyutlu görüntü kaybı
- Çift görme durumu
- Gözde ağrı
- Göz sulanması
- Başın ya da yüzün bir tarafa dönüp olması çocuklarda şaşılığın belirtileri arasında sayılabilecek temel unsurlardır.
Şaşılık rahatsızlığında; pek çok göz sorununda olduğu gibi erken teşhis oldukça önemlidir. Ardından buna uygun tedavi aşamasının uygulanması ve takibinin gerçekleştirilmesi gelir. Şaşılık; erken fark edildiği takdirde çok daha rahat bir tedavi sürecini içerir.
