Alfa-lipoik asit, vücut tarafından yapılan bir antioksidandır. Glikozu enerjiye dönüştürmeye yardımcı olduğu için her hücrede bulunur. Antioksidanlar, vücut yiyecekleri enerjiye dönüştürdüğünde oluşan atık ürünler olan “serbest radikallere” saldırır. Serbest radikaller, hücrelere zarar verebilecek zararlı kimyasal reaksiyonlara neden olarak vücudun enfeksiyonlarla savaşmasını zorlaştırır. Ayrıca organ ve dokulara da zarar verirler.
Diğer antioksidanlar sadece suda (C vitamini gibi) veya yağlı dokularda (E vitamini gibi) çalışır. Ancak alfa-lipoik asit hem yağda hem de suda çözünür. Bu, vücutta çalışabileceği anlamına gelir. Vücuttaki antioksidanlar, serbest radikallere saldırdıkça tükenir. Ancak kanıtlar, alfa-lipoik asidin bu diğer antioksidanları yeniden üretmeye ve onları tekrar aktif hale getirmeye yardımcı olabileceğini düşündürmektedir.
Vücut hücrelerinde alfa-lipoik asit, dihidrolipoik aside dönüşür. Alfa-lipoik asit, kalp sağlığına yardımcı olabilecek bir omega-3 yağ asidi olan alfa linolenik asit ile aynı şey değildir. Ayrıca alfa-lipoik asit ve alfa linolenik asit arasında bir karışıklık vardır çünkü her ikisi de bazen ALA olarak kısaltılır. Alfa-lipoik asit bazen lipoik asit olarak da adlandırılır.
Şeker hastalığı
Birkaç çalışma, lipoik asidin kan şekeri düzeylerini düşürmeye yardımcı olduğunu öne sürüyor. Serbest radikalleri öldürme yeteneği; sinir hasarından dolayı kollarında ve bacaklarında ağrı, yanma, kaşıntı, karıncalanma ve uyuşma olan diyabetik periferik nöropati hastalarına yardımcı olur. Araştırmacılar, lipoik asidin insülin duyarlılığını artırmaya yardımcı olduğuna inanıyor.
Alfa-lipoik asit, Almanya’da periferik nöropatiyi tedavi etmek için yıllardır kullanılmaktadır. Bununla birlikte, yardımcı olduğunu bulan çalışmaların çoğu intravenöz alfa-lipoik asit kullanmıştır. Lipoik asidin ağızdan alınmasının yardımcı olup olmayacağı açık değildir. Oral lipoik asitle ilgili çoğu çalışma küçük ve kötü tasarlanmıştır. Bir çalışma, diyabetik nöropati için lipoik asit almanın plasebo’ya kıyasla semptomları azalttığını buldu.
Lipoik asit almak, iç organlara giden sinirleri etkileyen otonom nöropati adı verilen diyabetle ilgili başka bir duruma da yardımcı olur. Uzmanlar; kalbi etkileyen kardiyak otonomik nöropatisi olan 73 kişi üzerinde yapılan bir çalışmada, deneklerin 800 mg alfa-lipoik asidi oral yoldan alırken plasebo’ya kıyasla daha az durum belirtisi bildirdiğini tespit etti.
Beyin Fonksiyonu ve İnme
Alfa-lipoik asit beyine kolayca geçebildiğinden, beyin ve sinir dokusunun korunmasına yardımcı olur. Araştırmacılar; inme, bunama ve unutma gibi serbest radikal hasarını içeren diğer beyin sorunları için potansiyel bir tedavi olarak araştırıyorlar. Şimdiye kadar işe yarayıp yaramadığına dair net bir kanıt yok.
Diğer
Ön çalışmalar, alfa-lipoik asidin glokom tedavisine yardımcı olabileceğini düşündürmektedir. Ancak işe yarayıp yaramadığını kesin olarak söylemek için yeterli kanıt yok. Yaşlanan cilt üzerine yapılan bir çalışmada; %5 lipoik asit içeren bir krem, güneş hasarından kaynaklanan ince çizgilerin azalmasına yardımcı oldu. Çalışmalar; ALA’nın cıva, arsenik ve demir gibi serbest radikalleri taklit eden toksik metallerle bağlandığını göstermektedir. Ön çalışmalar ayrıca ALA’nın erektil disfonksiyon ve kanser gibi diğer durumların yönetiminde rol oynayabileceğini düşündürmektedir.
Sağlık Kaynağı
Sağlıklıysanız, vücudunuz yeterince alfa-lipoik asit üretir. Ayrıca kırmızı ette, organ etlerinde (karaciğer gibi) ve mayada (özellikle bira mayasında) vardır. Takviye yapmanız gerekirse kapsüller halinde satışı mevcuttur. Sağlık uzmanınız enjeksiyon yoluyla da verebilir.
Nasıl Kullanılmalı?
Lipoik asit çocuklarda çalışılmamıştır, bu nedenle pediatrik kullanım için uygun değildir. Sadece yetişkinlere uygundur. Doz önerileri konusunda doktorunuza danışınız. ALA’nın yemeklerle birlikte alınıp alınmaması konusunda çalışmalar karışıktır.
Önlemler
- Yan etkiler ve ilaçlarla etkileşim potansiyeli nedeniyle, diyet takviyelerini yalnızca bir sağlık hizmeti sağlayıcısının gözetiminde almalısınız.
- Lipoik asit hamile veya emziren kadınlarda çalışılmamıştır, bu nedenle araştırmacılar güvenli olup olmadığını bilmiyorlar.
- Yan etkiler genellikle nadirdir ve uykusuzluk, yorgunluk, ishal ve deri döküntüsü içerir.
- Lipoik asit kan şekeri düzeylerini düşürür, bu nedenle diyabetli veya düşük kan şekeri olan kişiler alfa-lipoik asidi yalnızca sağlık uzmanlarının gözetiminde almalıdır.
- Hayvan çalışmaları, yeterli tiamin (B1 vitamini) almayan kişilerin alfa-lipoik asit almaması gerektiğini göstermektedir.
Olası Etkileşimler
Aşağıdaki ilaçlardan herhangi biriyle tedavi ediliyorsanız, önce sağlık uzmanınızla konuşmadan alfa-lipoik asit kullanmamalısınız!
Diyabet için ilaçlar
Lipoik asit, kan şekeri düzeylerini düşürmek için bu ilaçlarla birleşerek hipoglisemi veya düşük kan şekeri riskini yükseltir. Alfa-lipoik asit almadan önce sağlayıcınıza danışın ve kan şekeri seviyenizi yakından izleyin. Eczacınızın ilaç dozlarınızı ayarlaması gerekir.
Kemoterapi ilaçları
Lipoik asit, bazı kemoterapi ilaçlarını etkilemektedir. Lipoik asit de dahil olmak üzere herhangi bir bitki veya takviye almadan önce daima onkoloğunuza danışın.
Tiroid ilaçları, Levotiroksin
Lipoik asit, tiroid hormonu düzeylerini düşürür. Eczacınız, kan hormonu seviyelerini ve tiroid fonksiyon testlerini yakından izlemelidir.
B1 Vitamini (Tiamin)
Lipoik asit vücuttaki B1 vitamini (Tiamin) seviyesini düşürür. Bu, özellikle yetersiz beslenmenin zaten mevcut olduğu alkoliklerde tehlikeli olacaktır.
