Gayrimenkul alım satımlarında duymaya alıştığımız terimlerden biri de rayiç bedel kavramıdır. Söz konusu kavram sayesinde alım satımlarda piyasa fiyatının altında taşınmaz alım satımının önüne geçilmiş olur.
Rayiç bedel, bir malın piyasadaki değeridir diyebiliriz. Söz konusu kavram ev, arsa gibi taşınmazlar için kullanılır ve bu bedel oldukça önemlidir. Alım satım işlemlerinde yapılan alışverişlerin bu bedelin altında olmasının önüne geçilebilir.
Rayiç Bedel Hesaplamasında Baz Alınan Kriterler Nelerdir?
Bir malın rayiç bedel hesaplanırken pazarın o günkü koşulları göz önünde bulundurulmalıdır. Bu nedenle söz konusu bedelin hesaplanmasında belli kriterler göz önüne alınmalıdır. Bahse konu bedelin hesaplanmasında dikkate alınan kriterleri şu şekilde sıralayabiliriz.
- Taşınmazın şehir merkezine olan yakınlığı ya da bulunduğu lokasyon
- Taşınmazın sokak ve mahalle bilgisi
- Taşınmazın bulunduğu bölgedeki arz-talep dengesi
- Binanın yaşı
- Taşınmazın toplu taşıma imkânlarına yakınlığı
- Konutun hastane, okul, sinema, tiyatro gibi olanaklara yakın bir konumda olması
- Konutun manzarası
- Gayrimenkulün bulunduğu bölgenin tarihi
Araç için rayiç bedel hesaplaması yapılacaksa da aşağıdaki kriterlerin baz alınması gerekir.
- Aracın marka ve model bilgisi
- Aracın üretim yılı
- Aracın hasar kaydı
Yukarıdaki kriterler gayrimenkul için yaptıracağınız sigorta ya da araç için yaptıracağınız kasko için de büyük önem taşır. Kaza durumunda aracın gerçek değeri üzerinden sigorta şirketinden ödeme almanız için söz konusu değer büyük önem taşır.
Rayiç Bedel Nasıl Hesaplanır?
Gayrimenkul için rayiç bedel hesaplaması gayrimenkulün bulunduğu belediye tarafından yapılır. Belediyelerden bu bedelin ne olduğunu öğrenebileceğiniz gibi e-devletin belediyeler bölümünden gerekli sorgulamayı yapabilirsiniz. Dilerseniz şimdi gayrimenkule ait rayiç bedel hesaplamasının nasıl yapıldığına bakalım.
- Hesaplama yapılırken öncelikle bölgedeki 3 farklı gayrimenkulün satış fiyatları toplanır.
- Sonrasında söz konusu 3 gayrimenkulün metrekareleri toplanır.
- Toplam bedel, yine toplanan metrekareye bölünür.
- Ortaya çıkan sonuç, satın alınmak istenen gayrimenkulün metrekare fiyatıdır. Hesaplama yapılacak gayrimenkulün büyüklüğü metrekare birim fiyatı ile çarpılarak taşınmazın rayiç bedel fiyatı bulunur.
Rayiç Bedel Nasıl Öğrenilir?
Alım satım işlemlerinde ön plana çıkan terimlerin başında rayiç bedel gelir. Söz konusu bedel, yasal otoritenin, alım satım işlemlerinde standartlığı sağlamak adına konulmuş bir kuraldır. Hesaplanan rayiç bedelin piyasa fiyatlarının çok üzerinde olması durumunda gayrimenkulü almayı düşünmezsiniz. Tam tersi durumda ise taşınması satın almayı düşünebilirsiniz.
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi rayiç bedeli kendiniz de hesaplayabileceğiniz gibi internet ortamındaki bazı platformlardan da istifade edebilirsiniz. Her iki yöntem de yaklaşık olarak aynı sonucu verecektir. Bu sayede alışverişlerinizi sağlıklı şekilde yapabilirsiniz.
Günümüz dünyasında hem gayrimenkul, hem de araç alım satımlarında bir kısım usulsüzlükler ve dolandırıcılıkların yaşandığı görülmektedir. Bu duruma engel olmak adına malın rayiç bedelinin takip edilmesi çok önemlidir.
Rayiç Bedel Ne İşe Yarar?
Rayiç bedel, taşınmazın güncel piyasa koşulları göz önünde bulundurularak arz ve talep dengesi de dikkate alınarak belirlenen yeni pazar değeridir. Satılacak olan taşınmaz 08.09.1983 tarihli ve 2886 sayılı devlet ihale kanunu ya da 29.06.2001 tarihli, 4706 sayılı hazineye ait taşınmazların değerlendirilmesi konulu kanuna göre fiyatlandırılır.
Bahse konu bedel, alım satım yapılacak olan taşınmazın satış bedelinin takip edilmesinde çok önemli bir kriterdir. Herhangi bir taşınmazın satış bedeli, belirlenen rayiç bedelden daha düşük olamaz. Bu sayede satış esnasında taşınmazın fiyatının düşük gösterilmesi sonucu vergi kaçırmalarının da önüne geçilmiş olur. Önemli bir kriter olan söz konusu bedelin sağladığı çok fazla avantaj vardır.
