Fazla tuz tüketimi, çağımızın en önemli problemlerinden biridir. Bu sorun nedeniyle insanların çeşitli sağlık sorunları ile karşılaştıkları görülmektedir.
Birçok kişi için damak tadına göre günlük tuz tüketim oranı değişmektedir. Kimi insanlar düşük tuz oranlarında yemekleri tüketirken kimileri de fazlaca tuzlu yemekleri tüketmeyi tercih ederler.
Günlük Tuz Tüketimi Nedir?
Tuz, % 60 klor, % 40 da sodyum içeren bir maddedir. Tuz tüketiminde baz alınması gereken madde sodyumdur. Vücuttaki sinir sistemindeki sinir iletimleri, kasların kasılıp gevşemesi, su ve elektrolit dengesi gibi hususların gerçekleşmesi için az miktarda sodyuma ihtiyaç vardır. Vücuda istenmeyen oranda sodyum alınması durumunda istenmeyen sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Bu nedenle vücudun tuz ihtiyacı, böbreklerin çalışma mekanizması ve süzme kabiliyeti göz önünde bulundurularak tuz miktarı hesaplanmalıdır.
Yetişkin bir insanın günlük alması gereken tuz miktarı 6 gr’dır. Bu da yaklaşık olarak 1 çay kaşığı kadar tuz miktarına tekabül eder. 6 gr tuzun içinde de 2,4 gr sodyum bulunur. Gıda alışverişi yaparken satın alacağınız tuzun içerisinde ne ölçüde sodyum olduğunu kontrol etmeniz menfaatinize olacaktır.
Tuz tüketiminde çocuklarda alınması gereken miktar farklılıklar gösterebilir. Bu kapsamda 1-3 yaş arasındaki çocuklarda günlük alınması gereken tuz miktarı 2 gr iken 4-6 yaş arası çocuklarda 3 gr’dır. 7-10 yaş arasındaki çocuklardaki bu oran 5 gr iken 11 yaş sonrası çocuklarda 6 gr’dır.
Fazla Tuz Tüketimine Neden Olan Besinler Nelerdir?
Belli başlı besin maddelerini yoğun şekilde tüketmeniz durumunda fazla tuz tüketimi sorunu ile karşılaşabilirsiniz. Bu kapsamda yoğun tuz içeren besin maddelerini şu şekilde sıralayabiliriz.
- Peynir
- Turşu
- Hazır ayran
- Et ve tavuk bulyon
- Pastırma ve sucuk türleri
- Zeytin
- Hamsi benzeri yoğun tuz içeren balıklar
- Tuzlu kuruyemiş türleri
- Ekmek
- Ketçap benzeri soslar
Yukarıda sayılan besinler tuz oranı oldukça yüksek olmasına rağmen toplumumuzda yaygın olarak tüketilmektedir. Fazla tuz tüketimi sorunu ile karşılaşmamak adına bu besinlerin tüketimini kısıtlamanız gerekir.
Fazla Tuz Tüketmenin Zararları Nelerdir?
Fazla tuz tüketimi, geri dönüştürülebilir zararlar ve kalıcı zararlar olarak ikiye ayrılabilir. Geri dönüştürülebilir etkilere düzenli bir beslenme programı ile ortadan kalkabilir. Fakat kalıcı etkilerin neden olduğu sorunlar uzun yıllar problem olarak karşınıza çıkabilir.
- Gün içerisinde aldığınız besinlerde yüksek oranda tuz olması durumunda şişkinlik ve hazım sorunu ile karşılaşabilirsiniz. Bunun sonucunda el ve ayak şişmeleri ile karşılaşabilirsiniz.
- Fazla tuz tüketiminin erken dönemdeki etkilerinden biri de kan basıncının değişmesi, yani tansiyon sorunudur.
- Tuzu yoğun şekilde tüketmenin diğer bir etkisi de yoğun susama etkisidir. Tuzlu bir yemek sonrasında beyindeki susama merkezi uyarılır ve doyumsuz şekilde susama hissi duyarsınız.
- Fazla tuz tüketimi sonrasında bilinç bulanıklığı, çeşitli nöbetler, koma ve ölüm gibi olumsuzluklar görülebilir.
- Tuz, kalıcı tansiyon hastalıklarına neden olabilir. Hipertansiyonun en büyük sebebi fazla tuz tüketimi
- Uzun vadede kalp damar hastalıkları, böbrek, inme gibi sorunların yaşanmasına neden olabilir.
- Tuzun yoğun şekilde tüketilmesi durumunda mide kanseri riski artacaktır.
Fazla Tuz Tüketimi Belirtileri Nelerdir?
İnsanlar genel olarak fazla tuz tükettiğini fark etmez. Aşağıdaki belirtilerden fazla tuz tüketimi sorunu ile karşı karşıya olduğunuzu anlayabilirsiniz.
- Sürekli bir şişkinlik
- Yoğun baş ağrısı
- Sürekli susma hissi
- Sık sık idrara çıkma
- El ve ayak parmaklarında şişlik
Tıp ve beslenme alanlarında yapılan araştırmalar, tuzun yüksek oranda tüketilmesinin son derece zararlı olduğunu gösterir. Alacağınız basit tedbirler ile beslenme alışkanlıklarınızı daha düzenli hale getirebilirsiniz.
