Fenilalaninin vücutta yüksek seviyede birikmesi sonucu fenilketonür adı verilen rahatsızlık oluşur. Bu rahatsızlıkta, hastaların özel bir diyet uygulaması gerekir. Bu diyet listesinde, öncelikli olan şey, vücuda giren fenilalanin maddesinin miktarını azaltmaktır. Bu maddeyi azaltmanın en kesin çözümü ise, vücuda giren protein miktarını düşürmektir.
Günlük yaşamda hayatımızı sürdürebilmemiz için, protein miktarını tamamen kısıtlamamız mümkün değildir. Bununla birlikte mevcut fenilketonür rahatsızlıklarında bile, hastaya proteini tamamen kesmesi önerilmez. Esansiyel bir aminoasit olduğu bilinen bu maddenin, vücutta kendiliğinden üretilmesi mümkün değildir. Vücudun fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için, bu maddeyi üretebilecek besinlere ihtiyaç duyar.
Ağır bir şekilde fenilketonüri rahatsızlığı geçiren kişiler, kısıtlı bir protein diyeti uygulamalıdır. Bununla birlikte, besinlerde bulunabilecek olan yapay tatlandırıcılardan da kesin bir şekilde kaçınmalıdırlar. Çünkü bu tarz tatlandırıcılı besinlerin tümü, fenilalanin içerir.
Yapılan diyetlerde, kişinin başarıya ulaşıp ulaşmadığı yapılan kan testleri ile ölçülür. Kanda bulunan fenilalanin maddesinin düzenli bir şekilde takip edilmesi, vücut sağlığı açısından önemlidir. Bu yazımızda fenilketonürlü hastalar neler yemelidir? sorusuna cevap arayacağız.
Fenilalanin İçeren Besinler
Fenilalanin protein üreten ve aynı zamanda diğer önemli moleküllerin üretiminde de rol alan bir amino asittir. Vücuttaki önemli moleküllerin oluşabilmesi için bu amino asitin yeterli düzeyde olması gerekir. Fenilalanin depresyon başta olmak üzere, cilt rahatsızlıkları ve ağrı gibi rahatsızlıkların tedavisinde yaygın olarak kullanılır.
Kalıtsal olan bu hastalığın tedavisinde bazı özel diyetler uygulanır. Gelişme çağında olan çocukların beyin aktivitelerini olumsuz etkileyen bu hastalıkta erken teşhis oldukça önemlidir. Fenilanin içeren besinler şu şekilde sıralanabilir:
- Soya içeren tüm besinler
- Kabak çekirdeği ve ayçiçeği
- Yumurta, süt ve süt ürünleri
- Bazı etler ve deniz ürünlerinin tümü
- Susam ve kuru baklagiller
İnsan vücudunda olması gereken amino asit miktarı bebek, kadın ve erkeklerde farklılık gösterir. Amino asitler, metabolizmanın her süresinde yer alır. Sizler de ideal oranınızı öğrenmek ve beslenme şekillerinizde değişiklik yapmak için fenilalin miktarınızı ölçtürebilirsiniz.
İç organlarınızın önemli bir kısmı ve bunun yanında beyin hücreleriniz bu maddenin eksikliğinde yaşananlar nedeniyle fonksiyonlarını yerine getirmez.
Fenilketonüri Ne Yiyebilir?
Yaşam boyunca ihtiyaç duyulan amino asit miktarını dengede tutmak için özel bir diyet uygulanması gerekir. Bu diyet listesinde fenilalaninden kısıtlı bir diyet listesi oluşturmak gerekir. Fenilketonüri ne yiyebilir? sorusu en iyi şu şekilde cevaplandırılabilir:
- Yapay tatlandırıcı içermeyen besinler tüketmeleri gerekir.
- Sınırlı miktarda kuru kayısı ya da üzüm gibi, kuru meyveler tüketilebilir.
- Et ve et ürünleri ya da deniz ürünlerinden kaçınılması gerekir. Aynı şekilde hastanın, yumurta ya da süt ve süt ürünlerinden uzak durması önerilir.
- Bazı ilaçların içinde fenilalanin maddesi bulunabileceğinden, herhangi bir ilaç kullanmadan önce uzman hekime danışılması önerilir.
- Bu hastalığı geçiren kişiler için özel yiyecekler üretilir. Aynı zamanda bebek hastalar için özel mamalar bulunur.
Fenilketonüri Yiyecekleri Nerede Satılır?
Düşük proteinli gıdalar olarak açıklanabilecek fenilketonüri yiyecekler, günümüzde daha yaygın bir şekilde satışı yapılan ürünlerdir. Uzmanların önerisiyle kişiler, düşük proteinli diyetler uygulayabilir. Hastalara normal bir beslenme rutini sağlayan ürünler, moral olarak da yardımcıları olur.
Protein değerlerinde sorun olan kişiler, fenilketonüri yiyecekleri nerede satılır? sorusuna cevap arar. Düşük proteinli gıda satışı yapan yerlere aşağıdakiler örnek olarak verilebilir:
- Bazı halk ekmek noktaları
- İnternet ortamında, neredeyse her ürünün düşük proteinli olanını bulmanız mümkündür.
- Vitamin takviyesi olarak kullanılan bazı düşük proteinli takviyeler eczanelerde bulunur.
- Bazı zincir marketlerde de düşük proteinli ürünler bulmak mümkündür.
