Fetal alkol sendromu doğum öncesi prenatal dönemde anne tarafından tüketimi gerçekleştirilen alkol nedeni ile oluşmaktadır. Alkolün bir çok olumsuz etkileri tartışılmaz bir gerçektir ve bir çok organ ya da dokularda kullanım süresi doğrultusunda hasarlara neden olmaktadır. Beyin ve karaciğer tahribatı sürekli kullanım sonrası giderek artmaktadır. Gebelik döneminde bebekler de bu durumdan olumsuz etkilenmektedir ve 1970 li zamanlarda hastalık kendini göstermektedir. hamilelik sürecinde alkol tüketimini devam ettiren annelerin bebeklerinde, doğum sonra çeşitli anormallikler ve gerilikler gözlemlenmektedir. İşte bu büyümede bozukluk, yüz bölgesi anormallikleri ve mental gerilik olarak görülen anormal durum fetal alkol sendromu olarak tanımlanmaktadır. Merak edilen Fetal alkol sendromu nedeni, , fetal alkol sendromu bulguları, fetal alkol sendromu belirtileri ve fetal alkol sendromu tedavisi sizlerle!
Fetal Alkol Sendromu Nedeni
Fetal alkol sendromu gebe olan annenin gebelik süreci boyunca alkol tüketmesi sonucu hastalık kendini göstermektedir. Hamilelik dönemi içerisinde içilen alkol, plasentadan anne kanından bebeğin kanına ulaşmaktadır. Böylelikle gelişim dönemindeki bebek ya da fetüs olumsuz olarak etkilenmektedir. Narin bir metabolizmaya sahip olan fetüs, erişkin bir kişiye göre alkolü oldukça yavaş şekilde parçalayabilmektedir. Fetüs kanına geçen alkol oranı, anne kanındaki alkol oranına göre daha yüksek ve uzun süre kalmaktadır.
Hamileliğin ilk üç aylık sürecinde alkol kullanımında fetüste düşüğe, organogenez dönemde organ hasarına neden olabilmektedir. Bunun yanı sıra fetotoksik etkisiyle merkezi sinir sisteminde ağır hasara hamileliğin ikinci 3 aylık sürecinde neden olabilmektedir.
Fetal Alkol Sendromu Bulguları
Fetal alkol sendromu, gebelik sürecinde alkol nedeni ile alkolün etkisine bağlı olarak ortaya çıkan farklı ve değişik düzeylerde bazı anormal bulgular meydana gelmektedir. Hastalığa dair başlıca bulgular şunlardır:
- Gelişme geriliği bulguları: Genel olarak gelişmede gerilik, kısa boy, yağ dokusu eksikliği ve ekstremite anomalileri,
- Dolaşım sistemi bulguları: Doğumsal kalp rahatsızlığı (fallot tetralojisi), septum defekt
- Sinir sistemi Bulguları: Zekada gerilik, koordinasyonda bozukluk,…
- Göz bulguları: Göz kapaklarında kısalık, şaşılık, gözün üst kapağının sarkması (ptozis), göz küçüklüğü (mikroftalmi)
- Yüz ve çene bulguları: filtrum hipoplazisi, üstçene- altçene hipoplazisi, damak/ dudak yarığı, mine hipoplazisi
Fetal Alkol Sendromu Belirtileri
Fetal alkol sendromu bebeğin evrelerine göre değişiklik göstermektedir. ilk üç aylık ve ikinci üç aylık dönemlerde farklı belirtiler meydana gelmektedir. Bunun yanı sıra merkezi sinir sistemi açısından, dolaşım sistemleri açısından ve fetal alkol sendromu fiziksel belirtileri açısından farklıklar göstermektedir. İşte bu belirtileri şu şekilde belirtilmektedir:
- Daha küçük gözler, aşağıya düşmüş göz kapakları,
- Kısa, basık ve düz burun,
- Düzleşmiş yanaklar,
- Normalden daha küçük bir çene,
- İnce ve düz dudaklar,
- Üst dudak ara boşluğun düzleşmesi ( düz filtrum)
- Gelişme geriliği,
- Zeka geriliği,
- Bozuk bir dil gelişimi,
- Hiper aktivite
- Motor (kaba) gelişiminde gerilik,
- Hafızada gerilik,
- Dikkat dağınıklığı,
- Nöbet geçirme,
- Düşük doğum ağırlığı
- Küçük kafa,
- Bazı işitme bozuklukları da görülebilmektedir.
Fetal Alkol Sendromu Tedavisi
Fetal alkol sendromu tanısının konulması ile özel eğitim planlaması yapılmaktadır. Hasta bireyde görülen semptomlara yönelik psikoeğitsel bir yaklaşım ile birlikte ailenin ve sosyal çevrenin dahil edildiği bir yaklaşımı içermektedir. Bunun yanı sıra çocuklarda erken tanı ve tedavi oldukça önemlidir. Erken dönem müdahalelerinde alkol sebebi ile beyinde oluşan hasarda kritik bir düzelme olabileceği önerilmektedir. Erken iyileştirici tedavilerin uygulanması hastalığın ilerlemesini ve yapılan müdahalelerin faydalı olabileceği bilim insanları tarafından belirtilmektedir.
