Likert ölçeği, yanıtları kaydetmek için anketlerde kullanılabilen bir tür psikometrik ölçektir. Genelde çoktan seçmeli sorularda kullanılır. Burada cevaplayıcı, bir ifadeye veya bir soruya katılma veya katılmama derecesine göre cevap verebilir. Ölçek adını mucidi Psikolog Renesis Liker‘den almaktadır.
Likert ölçeği sosyolojik, psikolojik veya pazar araştırması anketleri yapmak için kullanılır . Bu ölçek, temel olarak yanıtlayıcının belirli bir nesneye veya ifadeye karşı duygularının yoğunluğunu ölçmeyi amaçlamaktadır.
Örneğin, içeride oynamanın eğlenceli olduğunu söyleyen bir ifade var. Seçim olarak, kesinlikle katılıyorum, katılıyorum, kararsızım, katılmıyorum, kesinlikle katılmıyorum gibi seçenekler olabilir. Likert ölçeği böyle çalışır.
Normal, yaygın olarak kullanılan seçenekler kalıbı dışında, bazen ölçek noktalı da yapılabilir. Bunu, nötr seçeneğini kaldırarak yapabilirsiniz. Bu, hem olumlu hem de olumsuz seçeneklerde eşitlik sağlar ve kararsızlık yaratan seçeneği atlar.
Likert ölçeği, dörtlü ölçek veya sekizli ölçek gibi nötr seçeneği olmayanlar gibi birçok puanlı olabilir. Nötr seçime sahip olanlar beş puanlık ölçek, yedi puanlık ölçek vb. olabilir.
Likert Ölçeğinin Özellikleri
Katılımcıların tercih derecesini kaydetmek için üçten fazla seçenekten oluşur.
- Temel olarak yanıtlayıcının derecelendirmesi gereken ifade olan bir Likert maddesi içerir.
- Ölçek her zaman iki uç konuma sahiptir.
- Cevaplar veya seçenekler genellikle ifade veya soruyla ilişkilendirilebilir.
Likert ölçeği, anlaşma ve anlaşmazlıklardan çok daha fazlasını ölçebilir. Anlaşma, her ifade için her zaman uygun cevap olmayabilir. Yani, daha birçok tür var, bunlar:
Kalite: Çok iyi, iyi, ortalama, zayıf, çok zayıf.
Önem: Çok önemli, önemli, oldukça önemli, biraz önemli, hiç önemli değil.
Sıklık: Her zaman, sık sık, bazen, nadiren, asla.
Olasılık: Kesinlikle, muhtemelen, belki, muhtemelen değil, kesinlikle hayır.
Likert Ölçeğinin Avantajları
- Ankete katılanlar, seçeneklerin derecelerini elde ederken nasıl hissettiklerine göre yanıt verirler ve yalnızca sınırlı seçeneklere bağlı kalmak zorunda kalmazlar.
- Likert ölçeğine göre verilen yanıtların değerlendirilmesi matematiksel hesaplamalara konulabildiğinden analiz kolaylaşır.
- Anket almanın en yaygın yöntemidir. Bu nedenle, cevaplayıcıların aşina olması muhtemeldir.
- Cevaplama sürecini anlamak çok kolaydır. Bu nedenle, anket örneğinin anlaşılması zor olmayacaktır.
- Araştırmacı, yanıtları, yanıtlayıcıların bunları ne sıklıkta seçtikleri temelinde sıralayabilir.
- Yanıtlar kolayca ölçülebilir.
- Katılımcıları kesin bir cevap vermeye zorlamaz. Bu durumlarda tarafsız seçenek kurtarmaya gelir.
Likert Ölçeğinin Dezavantajları
- İnsanlar iki aşırı seçeneği tercih etmek istemeyebilirler. Bu, aşırılıkçı gibi görünme bilinci nedeniyle olabilir.
- Çoğu zaman, insanların daha kolay olduğu için tarafsız seçeneği tercih ettikleri görülmektedir. Ayrıca karar vermek daha hızlıdır.
- Bu tür sosyolojik çalışma yöntemlerinin en dezavantajlı ve en yaygın görülen sınırları, katılımcıların cevaplara karşı dürüst olmamasıdır. Kasıtlı veya kasıtsız olabilir, ancak çoğu zaman katılımcılar dürüst olmayabilir. Bu anketi çok engelliyor.
- Bazen seçeneklerin puanları bile olmayabilir. Likert ölçeği her zaman her seçenek arasında eşit değer olduğunu varsayar. Örneğin, her zaman ve sıklıkla arasındaki fark, nadiren ve asla arasındaki farka eşit olmayabilir. Aynı ölçekte, yoğunluk farkı eşit olmayabilir.
- Katılımcılar istemeden cevap vermelerinin beklendiğini düşündükleri şekilde cevap verebilirler.
- Likert ölçeğinde öznel sorular değerlendirmeye alınmaz.
Likert Ölçeğinin Kullanımları
Likert ölçeği birçok anket türünün parçası olabilir ve birçok konuda soru sorabilir.
Psikolojik anketler: Likert ölçeği psikoloji ile ilgili anketler için bir ölçüdür. Duyguların ve davranışların yoğunluğu Likert ölçeği ile ölçülebilir. Öz-bildirim envanterleri çoğunlukla Likert ölçeğini kullanır. Likert ölçeğinde çok sayıda test mevcuttur. Bir kişinin belirli bir durumda ne kadar güçlü hissettiğini değerlendirebilir. Bu tür soruların cevaplarından problem veya kişilik özelliği elde edilebilir.
Sosyolojik araştırmalar: Psikolojik araştırmalara oldukça benzeyen bu ölçek, yanıtlayanların sosyolojik özelliklerini de değerlendirir. Bir bireyin belirli bir sosyal konu hakkında nasıl hissettiği ve ne kadar yoğun olduğu temelinde bir analiz mümkündür. O zaman aynı şekilde hisseden katılımcıların sayısı açıktır.
Müşteri memnuniyeti: Bu, birçok kişinin karşılaşmış olabileceği en yaygın türdür. Müşteri memnuniyeti anketleri, esas olarak müşterilerden ürünlerini bir Likert ölçeği kullanarak derecelendirmelerini ister. Derecelendirmeler genellikle ürünün fiyatı, görünümü, hizmeti ve ihtiyacı üzerinedir.
