Raynaud fenomeni, insan vücudunun damarlarında oluşan daralmalara ve kan dolaşımı azalmasına verilen isimdir. Bu hastalığı ilk olarak bulan, Maurice Raynaud adlı , Fransız bir doktordur. Bu yüzden hastalığa Raynaud adı verilmiştir. Raynaud fenomeni, vücut ısısının ani düşmesine bağlı olarak yada sitrese dayalı, damarların daralması sonucu kan akışının azalması ile ortaya çıkmaktadır. Duygusal stres veya sıcaklık düşüşü nedeniyle geçici olarak deriye kan akışı gitmesini kısıtlar. Raynaud fenomeni hastalığından en çok etkilenen organlar eller, ayaklar ve parmaklardır. Ayrıca burnu ve dudakları besleyen damarlarda etkilenerek morarmalar görülmektedir. Aniden ortaya çıkan bu sendrom, çevre faktörüne göre cilt ısısı ve rengi normale dönecektir. Raynaud fenomeni, rahatsızlığını etkileyecek olan sorun uzun sürmesi halinde, dokulara kan akışı az gitmesine bağlı olarak dokularda hasara yol açabilir. Raynaud Fenomeni, aslında bir hastalıktan çok vücutta var olan bir rahatsızlığın septomu olarak tanımlanır.
Reyno Hastalığının Belirtileri
Raynaud Fenomeni, rahatsızlığının ortaya çıkması durumunda en bilinen belirti türü el parmakları ve ayak parmaklarında oluşan renk değişimleridir. El, ayak, burun gibi organlara kan akışı sağlayan damarların kasılması sonucu dokulara kan akışı az gider. Bu bölgelerdeki dokular beyazlaşarak soluk renk almaya başlar. Dokulara kan akışı ile birlikte oksijen gönderimi azaldığı zaman ileri safhalarda beyaz olan renkte morarma görülecektir. Bu durum siyanoz olarak tanımlanır. Siyanoz dönemlerinde vücuttaki dokularda morarmaların yanı sıra organlarda soğukluk hissedilerek uyuşma görülebilir. Şiddetli olarak etkilenen bölgelerde his kaybı, dokularda karıncalanma ve uyuşukluk görülmektedir. Raynaud Fenomeni, uzun sürmesi nedenine bağlı olarak doku hasarına yol açabileceği gibi dokularda ağrı meydana gelmektedir. Yapılacak ortam değişikliği ile soğuk olan ortamdan sıcak ortama geçilmesi ile dakikalar içerisinde renklerde düzelmeler görülür.
Raynaud Fenomeni Tanısı
Raynaud Fenomeni, hastalığının tanısı konulurken ilk atakların neden meydana geldiği ve hastalığı tetikleyen unsurlar araştırılması gerekir.Bu durumda Raynaud Fenomenini tetikleyen unsurlar belirlenir. Hastalığa neden olan sorunların belirlenmesi ile tedavi daha etkili olabilmesi açısından önemlidir. Raynaud Fenomeni görülmeye başladığı zaman hastanın yaş aralığı tedavide önemli bir unsurdur. Hastalık ileri yaşlarda görülmesi nedeniyle, bağ doku hastalığı olma ihtimali üzerinde durulacaktır. Raynaud Fenomeni’nde daha çok parmak uçlarını etkilemektedir. Tek parmak ile başlayan etkileşim simetrik olarak diğer parmakları da etkilemektedir. Genel olarak bu hastalıktan etkilenmeyen tek parmak baş parmaktır. Raynaud Fenomeni hastalığının tanısı konulabilmesi için Raynaud Fenomeni’nin hangi kademede olduğuna bakılır. Bu hastalıkta birinci ve ikinci evre diye teşhis konulmaktadır. Hastanın durumu tırnaklardaki damarların mikroskopla incelenmesi sonucu ortaya çıkmaktadır. Kapileroskopi denilen bu yöntem ile tırnaklarda bulunan damarların genişlemesi ve hasar görülmesi halinde ikinci evre Raynoud Fenomeni olarak adlandırılır. Kan damarlarının incelemesi sonucu kasılmalardan sonra normale dönülen evrelerde sorun oluşmaması durumunda birinci evre olarak nitelendirilir. Ayrıca hastalığın tanısı konulma aşamasında kan örnekleri incelenerek, hastalığın gelişmesine neden olan hastalıkların araştırılması için antikorlar incelenebilir.
Raynaud Fenomeni Tedavisi
Raynaud Fenomeni, tedavisi yapılacağı zaman amaç atakların daha az yaşanmasını sağlamaktır. Ayrıca ataklar sırasında dokuların oksijensiz kalmasının önüne geçilmesi amaçlanır. Yaşam ve giyim tarzında yapılacak olan değişiklikler sayesinde hastalığın ortaya çıkma sıklığı azaltılabilir. Bu hastalığı tetikleyecek olan kafein ve nikotin tarzı içecekler ve yiyeceklerin tüketiminin sınırlandırılması tedavide önemli bir etkendir. Hastalığın azaltılmasında bir diğer etken ise stresi tetikleyecek olan sorunlardan uzaklaşarak kaliteli bir yaşam standardını benimsemek olmalıdır.
