“Soğan doğrarken neden gözlerimiz yaşarır” tüm kadınların ortak sorusudur. Özellikle Türk mutfağında soğanın bolca kullanılması daha fazla gözyaşı demek oluyor. Soğanın yapısında bulunan kimyasal bir maddeden kaynaklanır. S-oksit maddesi soğanın büyürken ürettiği bir maddedir. Bu madde soğanın bıçak darbesi ile kesilmesiyle havaya karışır. Soğan doğramadan hemen önce gözler yaşarmaya başar.
Soğanın kendini korunma mekanizması olan madde bıçak darbesi ile enzimlerle birleşir. Göz çukurundaki sinir liflerinin etkilenmesi ile s-oksit’ in etkisinden kurtulmak isteyen sinirler, gözyaşı ile etkiyi azaltır. Soğan olsun veya olmasın gözyaşı bezleri herhangi bir yabancı maddeye karşı kendisini temizlemek üzere göz yaşı üretir.
Soğan Doğrarken Göz Yaşarmaması İçin Ne Yapılır?
Soğan doğrarken göz yaşarmaması için ne yapılır etkinin azaltılması için kullanılan metotlar nelerdir. Soğanın göz yaşartıcı etkisinden kurtulmak için pek çok yöntem buluyor. Ancak bunların denenerek test edilmesi gerekiyor. En yaygın soğan göz yakması engelleme yöntemler;
- Camı veya pencereyi açarak maddenin etkisini azaltmak,
- Soğanı bir süre suda beklettikten sonra doğramak,
- Soğanı doğrarken gözlük kullanmak,
- Soğanı buzdolabında saklamak,
- Soğanı tam ortada değil tepeden kesmeye başlamak,
- Soğanı doğramadan hemen önce 3 dakika buzluk haznesinde bekletmek şeklindedir.
Soğanı gözyaşı olmadan doğramanın bir yöntemi ise mutfak gereçleridir. Dış kabuğu soyulduktan sonra parçalayıcı mutfak robotu yardımıyla parçalara ayırmak mümkün.
Soğanın Göz Yakmasına Ne İyi Gelir?
Soğan artık doğranmış ve gözler yanmaya başladıysa soğanın göz yakmasına ne iyi gelir bilmek gerekir. Soğan doğramaya kapalı gözlerle devam etmek tehlikeli olabilir. İlk bıçak darbesi sonrasında S-oksit yayılımı başladığı için kesemeye devam ederek daha fazla kimyasalın açığa çıkmasını sağlamak daha fazla işleri zorlaştırır.
Soğanın göz yakmasına iyi gelen şey soğanın yaydığı kimyasaldan uzak durmaktır. Şu alternatifleri kullanarak soğanın göz yakmasını azaltmak mümkün;
- Gözlere varsa lens solüsyonu damlatmak veya suni gözyaşı suyu damlatmak.
- Camı açarak koku bölgesinden uzaklaşmak,
- Suyu açarak yüzü yıkamak,
- Buzluk bölümü açık bırakarak soğuk hava akımı ile rahatlamak,
- Soğana tuz veya limon serpmek,
- Soğanı suya bırakmak etkisini azaltacaktır.
Soğan Göz Yaşartması Faydaları
Soğan göz yaşartması faydaları da vardır. Soğan bu maddeyi sadece kendini korumak için oluştursa da gözyaşlarının bayanlara farklı etkileri bulunur. Soğanın gözyaşı faydaları;
- Gözü yıkamaya yarayan gözyaşı sistemini aktive ederek gözlerin yıkanmasına olanak sağlanır.
- Uzun süre ağlamamış gözyaşı kanalları tıkalı olanlar için soğan uygun testi sağlar.
- Gözyaşı ve burun akıntısı ile sinüslerin boşaltılması veya temizlenmesini sağlar
- Duygusal akış sağlar, ağlamak rahatlatıcı bir aktivitedir uzun süre yapılmadığında daha gergin olunur ve soğan ağlatarak bu konuda yardımcı olur.
Soğan doğrarken ağlamaya alışan teyzelerin şarkıları dahi bulunur. Onlar şarkı söylemek için soğan doğramayı tercih ederler.
Göze Soğan Koyma Mantığı
Herkesin kaçtığı soğanın aslında göze şifalı olduğu gerçeğidir. Göze soğan koyma mantığı içeriğindeki antioksidan, C vitamini özelliği ile pek çok faydası bulunmasından kaynaklanır. Üşütmüş hastaların çorbasına soğan koyma, kulak çınlaması için kulağa soğan koyma, el ayak enfeksiyon bölgesi üzerine soğan koymak gibi anti bakteriyel özellikleri bulunur.
Soğan hemen her yaranın ve organın iyileşmesinde katkıda bulunur. Soğanın zarını bıçak kesiği yaralarında suyunu ise saç bakımında kullanmak mümkün. Soğanın sararmış kuru kabukları bitkisel boya olarak kullanılabilir. Soğanı nereye koyarsan koy ama göze koyma mantığı budur. Soğan Türk mutfağının da lezzetlerinde vazgeçilmezi olarak da şifa kaynağı olarak da kullanılmaya devam edecektir.
