Uykusuzluk, tıp literatüründe insomni adı verilen bir rahatsızlıktır. Söz konusu problem, kişinin gün boyu kendini yorgun hissetmesini sağladığı gibi öğrenme ve konsantrasyon anlamında da yaşam konforunu düşürür. Kişide aşırı sinir hali görüldüğü gibi çeşitli psikolojik sorunların da habercisidir.
Uykusuzluk, ülkemizde de yaygın olarak görüldüğü gibi tüm dünyada sıklıkla karşılaşılan sorunlardan biridir. Bu kapsamda yapılan araştıralar incelendiğinde söz konusu problemin, toplumun yaklaşık % 35\’lik kesiminde görüldüğü anlaşılmaktadır. Söz konusu kesimin %10-15\’lik kısmının ise sorunlarının ileri düzeyde olduğu anlaşılmaktadır.
Kaliteli uyku, insan sağlığı ve günlük konforlu bir yaşam için olmazsa olmazlardan biridir. Söz konusu problem, kişinin sağlığını ve günlük yaşamını doğrudan etkileyen bir durumdur. Bu sorunla boğuşan kişiler çeşitli fiziksel ve ruhsal sorunlar da yaşarlar.
Uykusuzluğa Ne İyi Gelir?
Uykusuzluk sorunu, başlangıç, orta ve ileri düzey sorunlar olarak 3 ayrı kategoride incelenmelidir. Başlangıç seviyesindeki uyku bozuklukları, kişinin belli dönemlerde uyku sorunu yaşamasını ifade eder. Söz konusu problemin sürekliliği yoktur. Genel anlamda bu sorunu yaşıyorsanız orta düzey bir sorunla karşı karşıyasınız demektir. İleri düzey sorunlarda ise gerekli müdahale yapılmadan kişinin sorunun üstesinden gelmesi mümkün değildir.
Kaliteli bir uyku için kendiniz basit tedbirler alabilirsiniz. Bu kapsamda aşağıdaki önerileri dikkate almanızı tavsiye ediyoruz.
- Televizyon karşında yapılan kısa kestirmelerden uzak durun.
- Uyku esnasında yatak odasındaki ideal sıcaklığın 21-22 derece dolaylarında olmasını sağlayın.
- Radyasyon yayan cep telefonu, televizyon, bilgisayar gibi elektronik aletlerin yatak odasında bulunmasından kaçının.
- Uyurken ışığın açık olması ya da gece lambası kullanımı gibi alışkanlıklardan vazgeçin. Yatak odasının tam olarak karanlık olmasını sağlayın.
- Bilimsel araştırmalar, kaliteli bir uyku için 22-02 saatleri arasında mutlaka uykuda olunması gerektiğini tavsiye ederler.
- Uyku öncesi, uykusuzluk sorunu yaratacak çay ya da kahve gibi içeceklerde uzak durulmalıdır.
- Düzenli bir uyku için haftada 3 gün düzenli spor yapılmalıdır.
- Her gün aynı saatte uyunup aynı saatte uyanmaya dikkat edilmelidir. İzinli olunan günlerde 12-14 saatleri arasında 45 dakikayı geçmemek üzere öğle uykusuna yatılmalıdır. Bu süreçte melatonin horon salgısı fazla olacağından uyku sorunlarına iyi gelecektir.
- Yatağa yatmadan önce 45 dakika kitap okunması, kolay uykuya dalınması için alınması gereken basit bir tedbir olabilir.
Uykusuzluk Sorununun Nedenleri Nelerdir?
Uykusuzluk sorununun birçok görünen ve görünmeyen nedenleri olabilir. Yaş ilerledikçe uyku problemlerinde artış gözlemlenebilir. Genel anlamda görülen uykusuzluk nedenlerini şu şekilde sıralayabiliriz.
- Depresyon gibi duygulanım bozuklukları
- Aşırı alkol ve uyuşturucu madde kullanımı
- Panik problemleri
- Uyku öncesinde aşırı oranda yemek yeme alışkanlığı ve kilo problemleri
- Uyku saatinin düzensiz olması
- Uyku öncesinde çay, kahve gibi kafein içeren içeceklerin yoğun şekilde tüketilmesi
- Yatağın uyku dışında, TV izleme, yazı yazma ya da cep telefonu ile ilgilenme gibi amaçlarla kullanılması
Uykusuzluk Hangi Sorunlara Yol Açar?
İnsanların günlük yaşamını rahat bir şekilde sürdürebilmesi için gerekli olan hususların başında uyku gelir. Uykusuzluk sorunu yaşayan kişilerin hayat konforunda ciddi düşüşler söz konusudur. Bu kapsamda çeşitli bedensel ve ruhsal sağlık problemleri de baş gösterebilir. Uykusuzluk sorunları aşağıdaki problem sahalarının da habercisidir.
- Gündüz saatlerinde yaşanan dikkat ve konsantrasyon eksiklikleri
- Aşırı sinir hali
- İş hayatında yaşanan performans düşüklükleri
- Depresyon hali
- Metabolik bozukluklar ve yüksek tansiyon sorunları
- Obezite problemleri
- Bağışıklık sisteminin bozulması
Uykusuzluk problemi ile birlikte yukarıda sayılan problemlerin de görülmeye başladığına kanaat getirirseniz uzman desteği almanız faydalı olabilir.
