Bebeklerde ek gıdaya geçiş dönemi bebeklerde farklılık göstermekle birlikte genel kabul 6 ay itibaren olarak bilinmektedir. Yeni doğan bebeğin gereksinimi olan tüm vitamin ve mineralleri içeren ve ilk 6 ay yaşamsal faaliyetlerin tamamı için yeterli tek gıda anne sütüdür. Bu süreçte yeni doğan bebeklere su dahil herhangi bir gıda takviyesi gerekmemektedir. Anne sütü alamayan bebekler ise bu dönemde formül mama ile beslenmelidir. Bebekler 6 aylık olduktan sonra anne sütüne ek gıda almaya başlayabilmektedir. Her bebeğin kendine özgü fizyolojisi ve gelişim süreci olması nedeniyle bu süre bebeklerde farklılık göstermektedir.
Bebeklerde Ek Gıdaya Ne Zaman Geçiş Yapılır?
Bebeklerde ek gıdaya geçiş sürecinde kesinlikle acele davranmamak gerekmektedir. Sindirim sistemi tam olarak gelişmeyen bebeklerde besinlere karşı hassasiyet ile alerji riski düşünülerek hareket edilmelidir. Bebeklerin çoğu genellikle doğumdan 6 ay sonra ek gıdalara geçiş için hazır olmaktadırlar.
Ek gıdaya henüz hazır olmayan bebekler genellikle verilen yiyecekleri dilleriyle iterek çıkarır ve henüz hazır olmadıklarını gösterirler. Bu dönemde bebekler verilen yiyecekleri ağızlarının ön kısmından arka tarafa taşıma yetisine sahip değillerdir. Bebekler katı yiyecekler için hazır olduklarında sizlere net işaretler vererek göstermektedirler. Bebeklerin hazır olduğunu gösteren bu işaretlerden bazıları;
- Bebeğinin baş kontörlünü yapabilmesi, başını dik ve sabit olarak tutabilmesi,
- Beslenme koltuğu ya da mama sandalyesinde destekli halde dik oturabilmesi.
- Verilen yiyecekleri yutmada sıkıntı yaşamadan tüketebilmesi,
- Yiyecekleri dil ile itme refleksinin ortadan kalkmış olması,
- Ellerini veya oyuncaklarını ağzına sokması,
- Çevresindeki yiyeceklerle ilgilenmesi, yemeye çalışarak bir şeyler verildiğinde ağzını açmaya başlaması,
- Fiziksel olarak yeni doğan kilosunun yaklaşık iki katına erişmiş olması,
Bu işaretleri gösteren bebekler için çocuk doktoruyla görüşülerek ek gıdaya başlanabilmektedir.
Bebeklerde Ek Gıdaya Nasıl Geçiş Yapılır?
Bebeklerde ek gıdaya geçiş döneminde doğumundan itibaren devam eden beslenme şekline (anne sütü, formül mama) devam edilmeli ve geçiş yavaş ve naif bir şekilde yapılmalıdır. Bu süreçte dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır. Bunlardan bazıları;
- Verilen yiyecekler için üç gün beklenerek alerjik reaksiyon açısında değerlendirilmeli ve şeker tuz içermeyen basit yiyecekler sunulmalıdır.
- Geçiş dönemi başında tek öğün ek olarak tercih edilmelidir.
- Konserve ya da dondurulmuş gıdalardan uzak durulmalı ve taze yiyecekler tercih edilmelidir.
- Mevsime özgü elma, armut muz gibi meyve püreleri ile havuz, patates gibi sebzeler ve yoğurt verilebilmektedir.
- Bebeklerde ek gıdaya geçiş sebze çorbaları, yoğurtlu meyveler ile desteklenmeli ve sebze karışımları ilerleyen dönemde tercih edilebilmektedir.
- Bağışıklık sistemi tam olgunlaşmayan ve enfeksiyonlar açısından daha çok risk taşıyan bebekler için hijyene çok önem verilmeli ve tüm besinler hijyenik olarak hazırlanmalıdır.
- Yeni lezzet ve yeni doku ile karşılaşan bebekler genelde yiyeceği reddeder bu durumda ısrarcı olunmamalı ve bir süre ara verilerek tekrar denenmelidir.
- Yiyeceklerin bebeklerin aç olduğu zamanlarda verilmesine dikkat edilmelidir.
- Bebeklerin hassas olan damak ve diş etlerine zarar vermemek için yumuşak uçlu plastik kaşık kullanılabilir.
- Bebeğinin huzursuz yorgun olmadığı zamanlarda besin denemelerine başlanmalıdır.
- Bebeklerin yiyecekleri yutma ve ağızda bulundurma hususlarında pratik ihtiyacı olacağından ilk denemelerde fazla yiyemeyebilirler. Daha çok pratik yapmaya ihtiyaç duyabilirler.
Bebeklerde Ek Gıdaya Geçişte İlk Besinler Neler Olabilir? | Bebeklerde Ek Gıdaya Geçiş Listesi
Bebeklerde ek gıdaya geçiş beslenme listeleri ebeveynlerine yol göstermesi ve bebeklerin fiziksel gelişimlerini sağlıklı biçimde tamamlayabilmesi için yeterli ve dengeli ögeleri almaları açısından çok önemlidir. Beslenme listeleri bebeklerin bu dönemde protein, mineral ve vitaminler açısından doğru besin gruplarını almasını sağlamaktadır. Bebeklerde ek gıdaya geçişte kabızlık gibi şikayetler oldukça fazla görülmektedir bu nedenle besin listeleri hazırlanırken bazı hususlar dikkate alınmaktadır. Dikkate alınan bazı hususlar ise şunlardır:
- Bal, portakal, çilek ve kiraz gibi yüksek alerji riski taşıyan besinler listede yer almamalıdır.
- Patates, muz ve pirinç pilavı gibi kabızlığa neden olabilecek besinler tercih edilmemelidir.
- Listede demir içeriği yüksek besinler bulundurulmalıdır.
- Miktarları az olacak şekilde verilmelidir
- Besinlerin tatlandırılması için pekmez kullanılabilmekte fakat tuz ve şeker içermemelidir.
- Ek besinlere geçilen ilk dönemde daha çok meyve, sebze, yoğurt ve tahıl çorbaları verilebilir.
- aydan itibaren kahvaltıda peynir yumurta sarısı ve pekmez gibi ürünler ve diğer öğünlerde tavuk, et ve balık gibi protein açısından zengin besinler verilmeye başlanabilir.
- Başlangıç döneminde tek öğün gıda verilmeli, 7. Ayda öğün sayısı ikiye ve 8. Aydan itibaren üçe çıkarılabilir.
