Anavatanı Asya olan maydanozgiller familyasına ait dereotu yeşil bir bitkidir. Tam olarak yetiştiği bölge Asya’nın batısı Avrupa’nın güneyidir. Yabani bir bitki olarak Türkiye’de yetişir. Kültür bitkisi olması sebebiyle bahçelerde de yetiştirilebilir. Kökleri beyaza yakın bir renktir. Sapları yaklaşık 120 cm’ye kadar uzayabilir. Yaprakları genelde üç ya da dört yapraklıdır. Üst yaprakları sapsızken alt yaprakları sapsızdır. Kültür olarak yetiştirilen dereotunun boyu ise daha kısadır. Yaklaşık 20 cm’dir.
Kirli sarı bire taç yaprak rengine sahiptir. Bu bitkinin yaprakları ya da tohumları kurutularak baharat elde edilip kullanılabilir. Başta balık ve deniz ürünleri olmak üzere pek çok yemeğe çok yakışır. Hoş tadı ve kokusuyla zeytinyağlı yemeklerde de sıklıkla kullanılarak tüketilir.
Dereotu Faydaları Nelerdir?
Dereotu pek çok faydaya sahip tıbbi bir depo niteliğindedir. İçeriğinde bulundurduğu A vitamini sayesinde cildi güzelleştirir, görme gücünü arttırır, bağışıklığı korur, büyüme de ve üreme de katkısı vardır. Antioksidan kaynağı olan C vitamini içeriğinden de oldukça donanımlıdır. Bu bitkinin diğer önemli etkisi ise güçlü bir lif kaynağı olmasıdır. Kemiklere yararlı kalsiyum, hücre bölünmesine yardımcı folat, hücre gelişimi için ise demir, manganez, riboflavin içerdiği diğer bileşenlerdir. Dereotu pek çok sağlık sorunlarına iyi gelir. Bunlardan bazıları şu şekildedir; Öksürük, bulaşıcı hastalıklar, çeşitli böbrek hastalıkları, iştah kaybı, hemoroid, uykusuzluk ve çeşitli uyku bozuklukları vb.
Dereotu Tohumu Hakkında
Dereotu tohumu bitkinin çok faydalı bir bölümüdür. Özellikle vücudun bağışıklığını arttırarak mikroplarla savaşma seviyesini arttırır. Dereotunun tohumundan elde edilen yağın ise kemoprotektif özelliği bulunur. Bu sayede sigaranın zararlı dumanları, hava kirliliğine sebep olan otomobil egzozları gibi zararlı uçucuları nötralize edebilir. Özellikle tohumundan elde edilen çay özellikle cilde çok iyi gelir ve güzelleştirir. Kurutularak baharatı yemeklerde kullanılır. Yağı çıkarılarak kullanıldığında ise çok büyük bir antioksidan deposudur. Özellikle kadınlar için oldukça yararlıdır.
Dereotu Nasıl Ekilir?
Öncelikle, güvenilir ve kaliteli bir tohum alınır. Toprak ve de saksı seçimi çok önemlidir. Toprak seçimi torflu ve zengin kaynaklı olmalıdır. Delikli ve büyükçe bir saksı seçimi yapılmalıdır. Çünkü bitki köklerinin fazla suya maruz kalmaması gerekir. Bu sayede kökleri de çürümez. Güzel verim alabilmek adına ilkbahar aylarında ekim yapmak daha isabetli bir seçim olur. Aralıklı şekilde tohumları serpiştirmek suretiyle ekilir. Her tohum açmayacağı için fazlaca tohum ekilmesinde fayda var.
Daha sonra ince bir toprak ile örtülerek dereotu için ilk sulama yapılır ve filizlenmeye bırakılır. Gölge olmayan ve düzenli olarak gün ışığı alan yerlerde daha iyi büyür. Toprağı her zaman nemli olmalıdır. Sulama sıklığına toprak kurudukça kontrol etme suretiyle karar verilir. İki buçuk ay içinde ilk mahsuller alınır. Ucundan kesilmek suretiyle tüketilmelidir.
Dereotu Nasıl Tüketilmeli?
Genellikle çiğ tüketilen dereotu, yapraklarından çay elde edilerek de tüketilebilir. Çay olarak genellikle taze değil kurutulmuş yapraklar önerilir. Yaprakları ve tohumları kurutularak ise baharat elde edilebilir. Hamur işlerinin içine zeytinyağlı yemekler çok güzel lezzet katar. Cacık ve sandviç içinde de severek tüketilir. Fazla tüketildiğinde kan şekerini düşürür ve kanı sulandırır. Ek hastalıklara sahip bireylerin ve ameliyata girecek bireylerin tüketilmesi önerilmez.
Hamile ve emziren annelerin ise dikkatli şekilde kullanması lazımdır. Her şeyin olduğu gibi dereotu tüketiminin de fazlası zarardır. Dozu kaçırmadan uzun vadeli kullanımda faydası rahatlıkla görülür. Böbrek sağlığına çok iyi gelir cilde ışıltı katarak güzelleştirir.
