Eliminasyon Diyeti Nedir?

featured

Kulaktan dolma diyet listeleri ya da beslenme önerileriyle değil, kendi vücudunuzun vereceği tepkilere göre gıda seçimi yapmak sağlıklı olmak adına verilecek en iyi karar. Bunu yapmanın en basit yolu ise eliminasyon diyeti ile besin gruplarının hangisinin size iyi geldiğini ve hangilerini çok tükettiğinizde vücudunuzun sinyal verdiğini görmek.

Eliminasyon diyeti nedir?

Özellikle kronik hastalıkların iyileştirilmesinde ve bağışıklık sistemini güçlendirmek için önerilen eliminasyon diyeti, gıda alerjilerinin belirlenmesinde de tercih ediliyor. Adı diyet olarak geçmesine rağmen ilk amacı kişiye kilo verdirmek olmasa da, vücudun tepki verdiği gıdaları beslenme düzeninden çıkarmak uygulayan bireylerde kilo anlamında da avantajlı bir durum yaratıyor.

“Birçok birey tükettikleri besinlere bağlı aşırı duyarlılık reaksiyonu geliştiriyor ve bu reaksiyonların oluşturduğu şikayetlerle yaşamaya çalışıyor. İshal, alerjiler, eklem ağrıları ve anksiyete gibi reaksiyonlar sadece sayabildiklerimizin birkaçı” diyor Dr. Can Çiftçi ve ekliyor: “Eliminasyon diyeti ise tam bu noktada bize yardım ediyor. Bu beslenme protokolü kişinin diyetindeki besinlerin oluşturduğu aşırı duyarlılık reaksiyonlarını azaltmak ve problematik besini bulmak için kullanılıyor.”

Nasıl uygulanıyor?

Gıdaların vücuda yaptığı etkiyi takip etmek için en az üç hafta uygulanması önerilen eliminasyon diyetinin üç aşaması olduğunu söylüyor Dr. Can Çiftçi. Eliminasyon diyeti üç ana aşamaya ayrılır: Planlama, eliminasyon, tekrar tanıtma. Planlama yapılan ilk aşamada, alanında uzman bir sağlık profesyoneli tarafından kişinin şikayetlerine uygun olarak hangi besinlerin elimine edilmesi gerektiği planlanır. İkinci aşama olan eliminasyonda, kesilmesi gereken besinlerin tamamı tek seferde diyetten çıkartılır. Bu dönemde diyette kalan öğelerle beslenilir.

Üçünü aşama olan tanıtmada ise hastanın şikayetlerinin azalması veya kaybolmasını takiben diyetten çıkartılan besinler denenmeye başlanır. Her seferinde tek besin denenir ve genelde deneme süreci üç günle sınırlandırılır. Bu günler içerisinde ilk gün ilgili besin çok az tüketilir. Takip eden günlerde denenen besin miktarı artırılır. Eğer üç gün içerisinde herhangi bir reaksiyon oluşmazsa, diğer besin denenmeye başlanır. Eğer besin deneme sürecinde reaksiyon oluşursa, ilgili besin bırakılır (en az altı ay) ve denenen besinin oluşturduğu şikayet geçtiği zaman yeni besin denemeye devam edilir.

Neler tüketilir?

Hastanın durumuna göre kesilecek besin gruplarının farklılık gösterebileceğini vurgulayan Dr. Çiftçi genellikle şu besinlerin kesilmesini öneriyor: Tahıl, baklagil, süt ürünleri, mayalı besinler, kuruyemişler, yumurta, kahve, çay, alkol, acı biber ve karabiber. “Eğer hastanın sağlık durumu izin veriyorsa, domates, biber, patlıcan, mantar, patates, çilek, üzüm, muz, limon dahil olmak üzere narenciyeler ve kırmızı meyveleri de kesiyoruz” diye ekliyor Çiftçi. Kesilen besinlerin içerisinde birçok alerjen ve reaksiyon oluşturan molekül bulunuyor; glüten, lektin, D-galaktoz, tanen, histamin bunlardan bazıları. Bazı besinler ise direkt alerjen içermemesine rağmen vücutta dolaylı yollardan inflamasyon oluşturarak birçok probleme sebep olduğu için kesiliyor.

Kimlere öneriliyor?

Eliminasyon diyeti başta otoimmün hastalığı olan bireylere (fibromiyalji dahil) ve huzursuz bağırsak sendromu, depresyon, kronik yorgunluk sendromu, ürtiker ve diğer alerjik problemlere sahip kişilere öneriliyor.