Gıda zehirlenmesi, toksinlerin ve organizmaların, kontamine olmuş besinlerin yenildikten sonra sindirim sistemine girmesi ile oluşan hastalık türüdür. Bakterilerin ve canlı mikro organizmaların gıda yolu ile mideye girmesine bağlı olarak oluşmaktadır. Daha çok yaz aylarında meydana geldiği görülür. Çünkü yaz aylarında havaların ısınmasına bağlı olarak besinler daha kolay bozulur ve üzerinde bakteriler oluşur. Bu durumda tüketilen besinlerde hastalığa davetiye çıkarır. Gıdaların işlenmesi sırasında mikro organizmalar ve bakteriler gıdaya bulaşır. Ev ortamında aynı durum meydana gelebilmektedir.
Gıdaların yanlış pişirilmesi veya saklanmasına bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bu çeşit gıdaların pişirildikten sonra tüketilmesi ile bir kaç saat içinde belirtiler görülmeye başlanır. Belirtilerin arasında mide bulantısı, baş dönmesi, kusma ve karın ağrısı görülmektedir. İlerleyen saatlerde ishal buna eşlik eder. Gıda zehirlenmesi ağır geçmemesi durumunda genelde bir kaç gün içinde düzelir. Fakat bazı durumlarda ağır geçmesi halinde hastaneye gidilerek tedavi edilmesi gerekmektedir.
Gıda Zehirlenmesi Belirtileri Nelerdir?
Gıda zehirlenmesi, kontamine olmuş besinlerin yani bakteri üretmiş besinlerin tüketilmesine bağlı olarak bir kaç saat içerisinde ortaya çıkmaktadır. Özellikle yaşlılarda, hamilelerde ve küçük çocuklarda gıda zehirlenmeleri ölümle sonuçlanabilmektedir. Bu belirtiler tüketilen besinlerin sindirim sistemine inmesi ve vücuda yayılmasına bağlı olarak ilerlemektedir. Vücutta mide bulantısı ve hafif vücut ağrısı ile ortaya çıkar. Kusma, karın ağrısı, vücutta ateşin yükselmesi ve ishal olarak devam eder. Genelde ortalama bir iki gün içerisinde kendiliğinden geçmektedir. Fakat bazı durumlarda, üç gün içinde geçmeyen belirtiler doktora gösterilmesi gerekmektedir.
Bu gibi durumlarda, midede oluşan krampların şiddetli olarak yaşanması, aşırı derecede görülen halsizlik ve sık sık ishale bağlı olarak tuvalete çıkma, sık sık susama ve vücutta aşırı su kaybı yaşanması, kusarken yada ishalin kanlı olarak çıkması gibi durumlar yaşanabilmektedir. Böyle durumla karşı karşıya kalınması halinde ilk yardım desteği alınması gerekmektedir.
Gıda Zehirlenmesi İlk Yardım ve Tedavisi
Gıda zehirlenmesi yaşayan hastalara sıklıkla su takviyesi yapılmalıdır. Vücuttaki su kaybı azaltılmaya çalışılmalıdır. Küçük çocuklarda ve yaşlılarda oluşan gıda zehirlenmelerinde daha fazla su kaybı yaşanacağından, su içmeye teşvik edilmelidir. Vücudun su kaybının önüne geçilerek hastanın susuz kalması engellenmelidir. Üç gün içinde geçmeyen durumlarda hastaneye gidilerek tedavi edilmelidir. Gıda zehirlenmelerinde aşırı su ve tuz kaybı yaşanması ile hastanede damar yoluyla antibiyotik tedaviye başlanır. Hastalığın tedavisine ne kadar kısa zamanda başlanırsa o kadar etkili sonuç elde edilecektir. Midede bulunan bakterilerin çok ileri derecede olması midenin yıkanması ile sonuçlanabilmektedir. Gıda zehirlenmesi yaşayan hastanın tedavi edilirken yaşadığı su kaybı için serum takılacaktır. Böylece hastanın kısa zamanda eski sağlığına kavuşması sağlanır.
Gıda Zehirlenmesi Sonrasında İyileşme Sürecinde Nelere Dikkat Edilmelidir?
Gıda zehirlenmesi sonrası iyileşme sürecinde gıda tüketiminde hijyene dikkat edilmesi gerekmektedir. Hasta hem kişisel temizliğine hem de çevre temizliğine önem vermelidir. El yıkama alışkanlıklarına dikkat edilmelidir. Bakterilerin daha çok ellerden ve tüketilecek besinlerden geçtiği unutulmamalıdır. Bu nedenle besin tüketilmeden önce mutlaka eller ve tüketilecek besin bol su ile yıkanmalıdır. Dışarda yemek yeme alışkanlığı olan kişiler yada dışarda yemek zorunda kalan kişiler, bilinen güvenilir mekanlarda, yemek yemeye dikkat etmelidir. Kalabalık ve hijyen olmayan ortamlarda mümkün olduğu kadar yemek yememelidir. Yemek yenildiği zamanlarda önce ve sonrasında antibakteriyel sabunlarla eller yıkanmalıdır. Ayrıca bakterilerin kolaylıkla ürediği tuvalet ve banyolar, lavabolar sık olarak temizlenmelidir. Hastalığa davetiye çıkaracak ortam oluşumuna fırsat verilmemelidir.
