Bitcoin’in Proof of Work (İş Kanıtı) protokolüne bir alternatif olarak ortaya çıkan Proof of Stake (PoS – Hisse Kanıtı), hesaplama gücüne dayanan bir sistem yerine dijital varlık sahipliğini dikkate alan bir protokoldür. 2012 senesinde Sunny King ve Scott Nadal isimli blok zinciri geliştirici uzmanlar tarafınca yayımlanmış olan bir makalede sunulan PoS protokolü, Bitcoin madenciliği için yüksek enerji tüketimi gerekliliğini ve bazı diğer problemleri yok etmeye odaklanmıştır.
Bitcoin ağında kullanılan Proof of Work protokolü, işlemci gücünün büyük bir kısmını elinde buluduran madencilerin ağda daha çok söz hakkına sahip olduğu ve bu yüzden daha fazla gelir elde ettiği bir sistemdir. Bitcoin madenciliği, oldukça yüksek enerji tüketimi isteyen bir sistemdir fakat Hisse Kanıtı protokolü ağ gücünü işlemci gücüne bakarak dağıtmamaktadır. PoS’ta bir sonraki bloğun üretimi birkaç kombinasyonu aynı anda yerine getirebilmekte olan operatörlerce gerçekleştirilebilir. Proof of Stake protokolünün birden fazla çeşidi bulunmaktadır.
Hisse Kanıtı protokolünde, işlemi doğrulayabilmek ve gelirden pay alabilmeyi isteyen kullanıcıların, kripto para varlıklarını, doğrulama işleminde kullanılması için kilitlemeleri gerekmektedir. Gelirden pay alma (“Staking”) olarak bilinen bu kilitleme işleminde, cüzdanda bulunan ve bu işlem için kullanılmak istenen tutar, kilit kaldırılana kadar cüzdandan çekilemez ve kullanıcının hissesi olarak ağda işaretlenir.
Hisse kanıtı protokolünü kullanmakta olan blok zincirlerinde, hisse sahibi kullanıcılar, blok doğrulama işlemi ödüllerini ve diğer kullanıcıların da ödemiş olduğu transfer ücretlerini sahip oldukları hisseyle orantılı bir şekilde paylaşmaktadır. Bu işlemi, halka açık olan bir şirketin hisselerine sahip olma durumuna benzetebiliriz. Daha fazla hisseye sahip olan kişilerin, şirketin dağıttığı kardan daha yüksek pay alması gibi, “staking” işlemi için daha fazla kripto para kaynağı ayıran kullanıcılar da gelirden daha yüksek pay almaktadırlar.
Proof of Stake protokolünün avantajları nelerdir?
Proof of Stake protokolü Q saldırılarına karşı diğer sistemlere göre daha korunaklıdır. Q saldırısında bulunmak isteyen bir kullanıcı saldırıyı gerçekleştirmeyi istediği kripto paraların en az Q’ine sahip olmalıdır. Bu durumda oldukça pahalı bir işlem olacağından kullanıcıların Q saldırısına kalkışması engellenmiş olur. Örneğin, bugün Proof of Stake protokolünü kullanan ve borsamızdan kolayca alabileceğiniz Cardano (ADA) adlı kripto para birimine bir Q saldırısı gerçekleştirebilmek için en az 25.140.107.194,32 $ değerinde bir alım yapılması zorunludur.
Proof of Stake protokolü doğa dostu bir protokoldür. Yeni olan bloklar için harcanan enerji miktarı oldukça azdır. Özellikle PoW protokolü ile karşılaştırıldığı zaman PoS protokolünün kullanmış olduğu enerji miktarı oldukça düşük bir seviyede kalmaktadır.
Proof of Stake protokolüne katılma işlemi PoW protokolüne katılma işlemine göre daha kolaydır. PoS protokolü sistemine katılabilmeniz için sahip olmanız olan tek şey önceden hazırlanmış bir miktar kadar kripto paradır.
Proof of Stake protokolü risksiz bir para kazanma yoludur. Bugün günlük hayatta kullandığımız dolar, euro ve Türk lirası vb. para birimlerini bankaya yatırıp faizini bekler gibi güvendiğiniz kripto para birimlerinin onaylayıcısı olarak elinizde bulunan kripto para miktarınızı arttırabilirsiniz. Pek çok kripto para biriminin onaylayıcısı hakkına sahip olmanız durumunda yüzdelik olarak elde edeceğiniz gelir bellidir.
Proof of Stake protokolü PoW protokolüne göre daha verimli bir sistemdir. Proof of Stake protokolü özellikle PoS protokolünün bir türü olan Delegated PoS PoW protokolüne göre daha da verimli çalışmakta olan bir sistemdir.
Proof of Stake protokolünün dezavantajları nelerdir?
Kripto para alım satım işlemi yaparak gelir elde ediyorsanız PoS protokolü için kitlemek zorunda olduğunuz kripto paralar ile al sat işlemlerinizi gerçekleştiremezsiniz. Gelir kaynağı olarak trade (takas) yeteneklerinize güven duyuyorsanız kilitlenmiş olan paraları kullanamıyor olmanız sizin için bir dezavantajdır.
