Sülfa alerjileri, sülfa içerikli ilaçların kullanılması sonrası ortaya çıkmaktadır. Çeşitli rahatsızlıkların tedavisinde kullanılan sulfa, bazı hastalarda kullanım sonrası alerjik reaksiyonlar ile karakterize olabilmektedir. Sulfa alerji belirtileri, değişiklik gösterebilmektedir. Bazen hayatı tehdit eden ciddi semptomlar görülebileceği gibi bazen de hafif derecede belirtiler gözlemlenebilmektedir. Her iki durumda da uzmana danışılması önemle belirtilmektedir.
Sülfa Alerjileri Nedir?
Sülfa alerjileri kısaca bireyin sülfonamid adlı kimyasal içeren ilaçlara karşı alerjik reaksiyon göstermesi olarak tanımlanmaktadır. Bazı ilaçlardan ve bazı antibiyotiklerden elde edilen bir bileşen olan sulfa, göz enfeksiyonu, romatoid artrit ya da cilt bozukluğu gibi çeşitli hastalık tedavilerinde kullanılmaktadır. Kullanımı sonucubazı hastalarda sülfa alerjisi görülebilmektedir.
Sülfa Alerjileri Belirtileri Nelerdir?
Sülfa alerjileri belirtisi farklılık gösterebilmektedir. Şiddeti ya da semptomlarında değişiklik olabilmektedir lakin yaygın olarak bazı belirtileri şu şekildedir:
- Kurdeşen ve deri döküntüsü,
- Işık duyarlılığı,
- Kaşınan cilt ve kaşınan gözler,
- Ağızda ya da boğazda şişme,
- Mide bulantısı,
- Baş dönmesi,
- Kusma,
- Karın krampları,
- Tıkanıklık,
- Sıkışık hissetme,
- Hırıltılı solunum ya da astım gibi belirtiler görülebilmektedir. Şiddete bağlı olarak artan diğer ciddi belirtiler ise şunlardır:
- Hepatiti gelişimi ve oluşan karaciğer hasarı,
- Böbrek hatası ya da hasarı,
- Zatürre (pnömoni) tarzı solunum yolu hastalığı,
- Kan damarlarının daralması ve kan akışı olan vaskülit gibi belirtiler, daha ciddi durumlarda gerçekleşmektedir.
Sülfa alerjileri durumunda daha da ciddi vakalar, Stevens Johnson sendromu ve toksik epidermal nekroliz olarak belirtilmektedir. Yaşamı tehdit eden ve hayati bir risk taşıyan tüm vücut reaksiyonları habercisidir. Her iki durumun karakterize belirtisi, cildin ciddi şekilde kabarması ve hızlı doku ölümlerinin oluşması olarak belirtilmektedir. Daha nadir görülen bu komplikasyon, cilt ve mukus zarlarındaki kabarık ve ağrılı lezyonlardan oluşmaktadır. Bunlar şunlardır:
- Ağız,
- Boğaz,
- Gözler,
- Genital bölge.
Stevens-Johnson sendromu, erkeklerde kadınlara oranla daha sık ve yaygın olarak görülmektedir. Genetik yatkınlık ise bazı insanlarda görülme nedenlerinden biri olarak belirtilmektedir.
Stevens-Johnson Sendromu Belirtileri
Stevens-Johnson sendromu belirtileri ise genel olarak şunlardır:
- Cildin kızarması,
- Anormal bir şekilde cilt kabarması,
- Aşırı yorgunluk,
- Mide bulantısı ve beraberinde kusma,
- İshal.
Sülfa alerjileri anafilaksi (hemen tedavi edilmesi gereken ve hayatı tehdit eden) gibi ciddi bir alerjik reaksiyondur. Acil tıbbi müdahale söz konusudur. Sülfa ilaçlarına verilen tepki nedenleri arasında genetik yatkınlık ya da genetik anafilaksi öyküsü söz konusu olduğu gibi bazen de verilen tepki nedeni bilinememektedir. Aynı zamanda AIDS ya da HIV görülen kişilerde sülfa alerjisinin görülme olasılığı daha yüksek olabilmektedir.
Sülfa Alerjilerine Neden Olan İlaçlar Nelerdir?
Sülfa içeren antibiyotikler ve antibiyotik olmayan ilaç kullanımı sonrası alerjik reaksiyon durumu söz konusu olabilmektedir. Sülfa içeren antibiyotikler kullanıldığı zaman, alerjik bir reaksiyonun oluşması daha da söz konusudur.
Sülfa alerjileri oluşmasına neden olan, sülfa içeren bazı ilaçlar şunları içermektedir:
- sülfonamid antibiyotikler başta olmak üzere; Sülfametoksazol-trimetoprim (Bactrim, Septra) ve eritromisin-sülfizoksazol (Eryzole, Pediazole)
- Bazı diyabet ilaçları gliburid (Diabeta, Glynase PresTabs). Crohn rahatsızlığı, romatoid artrit ve ülseratif kolit tedavisi için kullanılan sülfasalazin (Azulfidin).
- Sumatriptan (Imitrex) ilacı, migren tedavisinde kullanılmaktadır.
Bunların yanı sıra farklı hastalık tedavileri için kullanılan farklı ilaçlarda da sulfa bulunabilmektedir. Herhangi bir alerjik reaksiyon durumunda mutlaka uzman hekime başvurulması belirtilmektedir. Yaşamı tehdit eden durumlarda acil müdahaleler yapılması gerekebilmektedir.
